Son zamanlarda sosyal güvenlik ve çalışma hayatına ilişkin birçok yasa değişikliği yapılarak yeni düzenlemeler hayata geçirilmektedir.
Bu değişikliklerden biri de, SSK yani 4/a kapsamındaki sigortalılardan, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanarak yaş koşulu aranmaksızın, engellilik derecesine göre belirli bir sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlayanlara yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin uygulamanın kaldırılmasıdır.
5510 sayılı Kanunda değişiklik yapan, 09/01/2025 tarihli ve 7538 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile söz konusu uygulama yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu değişikliğin ardından, 2008/Ekim öncesi sigortalı olup, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış sigortalıların emeklilik talepleriyle ilgili usul ve esaslar yeniden düzenlenmiştir.
Engelli Sigortalılar İçin Emeklilik Koşulları
5510 sayılı Kanunda değişiklik yapan 09/01/2025 tarihli ve 7538 sayılı Yasanın engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanan 4/a kapsamındaki sigortalıların emeklilik uygulamasını kaldıran hükümleri, Resmî Gazete’de yayımlandığı tarih itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
Bu düzenleme ile birlikte 4/a kapsamındaki sigortalılar hakkında 5510 sayılı Kanunun;
28. maddesinin beşinci fıkrası,
Geçici 2. maddesi,
Geçici 6. maddesinin yedinci fıkrasının (d) ve (e) bentleri,
Geçici 10. maddesinin üçüncü ve dördüncü bentleri uygulanmaya başlanacaktır.
Çalışma Gücü Kaybı Oranı %60’ın Altında Olanlar (4/a Sigortalıları İçin)
4/a sigortalılarının 5510/28/beşinci fıkra kapsamında yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları, işe giriş tarihine göre belirlenmektedir.
4/b ve 4/c kapsamındaki sigortalılar için böyle bir geçiş maddesi bulunmamakta olup, bu sigortalılar için beşinci fıkra, 2008/Ekim sonrası aylık talebinde bulunanlara doğrudan uygulanmıştır.
4/b ve 4/c sigortalıları için çalışma gücü kaybı oranı:
%50 ila %59 arasında olan sigortalılar, en az 16 yıl sigortalı olmaları ve 4320 gün prim ödemiş olmaları koşuluyla,
%40 ila %49 arasında olan sigortalılar, en az 18 yıl sigortalı olmaları ve 4680 gün prim ödemiş olmaları koşuluyla,
Yaş koşulu aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanabilmektedir.
Çalışma gücü kaybı %60 ve üzerinde olanlar ise 5510 sayılı Kanun’a göre malul sayıldıklarından, bu kişilere Kanunun 25. maddesi gereği 10 yıllık sigortalılık süresi ve en az 1800 gün prim günü tamamlanması şartıyla malullük sigortasından aylık bağlanmaktadır.
Sigortalıların Sağlık Kuruluşlarına Sevk İşlemleri Nasıl Yapılacak?
2008/Ekim öncesi sigortalı olan 4/a kapsamındaki sigortalılar için, 5510 sayılı Kanunun 28. maddesinin beşinci fıkrası gereği çalışma gücü kaybının tespiti amacıyla hastaneye sevk işlemleri;
Sigortalının müracaatına istinaden,
En son çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından yapılacaktır.
Sigortalılar, SGK’nın ilgili birimi tarafından ikamet ettikleri illerde bulunan;
Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık kurulu raporu düzenlemeye yetkilendirilmiş devlet hastaneleri,
Eğitim ve araştırma hastaneleri,
Devlet üniversite hastanelerine sevk edilecektir.
Sigortalıların sağlık kuruluşuna sevk işlemi yapılırken, en az 16 yıllık sigortalılık süresi ve 3700 gün prim günü koşulunun sağlanması gerekmektedir.
Bu koşulları yerine getiren sigortalıların sevk işlemlerine ilişkin tüm masraflar SGK tarafından karşılanacaktır.
Ancak sigortalılar, 3700 prim gün sayısını hizmet borçlanması ile tamamlamak istediğinde ve borçlanma bedelini ödemeden sevk işlemi yapılırsa, sevk işlemi gerçekleştirilecek fakat masraflar sigortalı tarafından karşılanacaktır.
Çalışma Gücü Kaybı Nasıl Belirlenecek?
İlgili sağlık kuruluşları, sigortalıların engellilik durumunu Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre belirleyecektir.
Sağlık kuruluşları tarafından hazırlanan raporlar, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu tarafından yeniden değerlendirilecek ve sigortalıların çalışma gücü kayıp oranları Maluliyet ve Çalışma Gücü Kaybı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği çerçevesinde belirlenecektir.
Kurum Sağlık Kurulu tarafından:
Hafif (çalışma gücü kaybı %40-49) ve
Orta (çalışma gücü kaybı %50-59) düzeyde çalışma gücü kaybı oranı tespiti yapılacaktır.
Ayrıca, sigortalının kontrol muayenesine tabi tutulup tutulmayacağına da karar verilecektir.
Kurum Sağlık Kurulu kararlarına itiraz edilmesi halinde, başvurular Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’na yapılabilecektir.
DEVAM EDECEK...
