İşvereniniz size "Eşyalarını topla, hemen çık!" diyebilir mi?
Genellikle hayır! İş hukukunda sizi ani bir iş kaybına karşı koruyan ve "ihbar süresi" adı verilen yasal bir kalkanınız bulunur.
Peki, bu kalkan tam olarak nedir?
Bu, iş sözleşmesi bitirilmeden önce kanunun belirlediği bir "hazırlık dönemidir." Amaç, işten ayrılan çalışanın mağdur olmadan yeni bir iş aramasına, işverenin de o pozisyon için yeni birini bulmasına olanak tanımaktır.
Kıdeminize Göre İhbar Süreniz Ne Kadar?
6 aydan az çalıştıysanız: 2 hafta
- 6 ay - 1,5 yıl arası çalıştıysanız: 4 hafta
- 1,5 yıl - 3 yıl arası çalıştıysanız: 6 hafta
- 3 yıldan fazla çalıştıysanız: 8 hafta
İşveren Sizi İşten Çıkarırsa
"Süre Boyunca Çalış" Der:
İşveren, yukarıdaki sürelere uyarak sizi çalıştırmaya devam edebilir. Bu durumda maaşınız ve tüm haklarınız eksiksiz ödenir.
En kritik hakkınız: Bu süre boyunca, günde en az 2 saat ücretli yeni iş arama izniniz vardır! Bu izni isterseniz her gün kullanır, isterseniz biriktirip toplu olarak kullanabilirsiniz.
"Süreyi Bekleme, Ücretini Al Git" Der:
İşveren sizi hemen göndermek isterse, yukarıda belirtilen ihbar süresinin tamamına ait brüt ücretinizi peşin olarak ödemek zorundadır. İşte bu ödemeye ihbar tazminatı denir.
Peki Ya Siz İstifa Ederseniz?
Bildirimde bulunmadan aniden işi bırakırsanız, bu kez işveren sizden ihbar tazminatı talep etme hakkına sahip olur. Bu, işverenin de dava yoluyla sizden talep edebileceği bir haktır.
Bu Durumlarda İhbar Süresi Aranmaz!
Yukarıdaki "kalkan" kuralının geçerli olmadığı, sözleşmenin derhal sonlandırılabileceği bazı önemli durumlar vardır:
Haklı Nedenle Fesih
Kanunun belirlediği çok ciddi ve haklı gerekçeler varsa, taraflar beklemeden iş akdini bitirebilir.
İşçi İçin: Maaşın ödenmemesi, mobbing, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmaması vb.
İşveren İçin: Hırsızlık, işe izinsiz ve sürekli devamsızlık, işverenin güvenini kötüye kullanma vb.
Tarafların Anlaşması (İkale)
İşçi ve işveren karşılıklı olarak anlaşıp iş ilişkisini bitirmeye karar verirse, ihbar süresi uygulanmayabilir.
Deneme Süresi İçinde Fesih
Genellikle ilk 2 ayı kapsayan deneme süresi içinde, taraflar herhangi bir bildirim süresine uymadan sözleşmeyi sonlandırabilir.
Belirli Süreli Sözleşmenin Bitmesi
İş sözleşmeniz belirli bir tarihte (örneğin 1 yıllık) bitmek üzere yapıldıysa, o tarih geldiğinde sözleşme kendiliğinden biter, ihbar süresi olmaz.
Emeklilik, Evlilik veya Askerlik Gibi Özel Durumlar
Çalışan, emeklilik, evlilik veya muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrıldığında kıdem tazminatını alır; ancak ihbar süresi işletilemez.