TÜM dünyada sık görülen bir hastalık olan reflü, ülkemizde de bir hayli fazla görülmektedir. Yapılan araştırmaya göre her 5 yetişkinden birinde reflü vardır. Yiyeceklerin sindirimi, yemek borusundan aşağıya doğru mideye ve oradan...
TÜM
dünyada sık görülen bir hastalık olan reflü, ülkemizde de bir hayli fazla görülmektedir. Yapılan araştırmaya göre her 5 yetişkinden birinde reflü vardır.
Yiyeceklerin sindirimi, yemek borusundan aşağıya doğru mideye ve oradan bağırsaklara geçerek gerçekleşir. Reflü hastalığı, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması sonucu oluşur. Bunun sonucunda midedeki asit ve pepsin, yemek borusunun alt ucunu tahriş eder ve böylece yemek borusu kendini mide asidinden koruyamaz hale gelir. Mide kendi salgıladığı güçlü aside karşı dayanıklıdır. Hâlbuki yemek borusunun bu güçlü asitten korunacak bir özelliği yoktur. Yemek borusu uzun süre mide asidine maruz kalırsa yüzeyi hasarlanır, buna ösofajit denir. Ösofajit uzun vadede yemek borusu kanserine yol açabilir. Yemek borusu kaslarının kalınlaşması sonucu, yemek borusu büzgecinde basınç düşüklüğü, geçici gevşemeler, ya da mide içindeki basıncın artması veya mide hacminin artması gibi durumlar sonucunda reflü oluşur.
REFLÜ'NÜN BELİRTİLERİ NELERDİR?
GÖĞÜSTE YANMA:
Reflünün en önemli belirtisi göğüste yukarıya doğru yayılan yanmadır. Yanma midede, boğazda veya boyunda hissedilebilir. Özellikle alkol, turşu, çikolata, ekşi, acı ve baharatlı yiyecekler yanmayı şiddetlendiren besinlerin başında gelmektedir.
* Bulantı olmaksızın, mide sıvısının istem dışı ağza gelmesidir.
Bu özelliği ile kusmadan ayırt edilir. Haftada bir veya daha sık, göğüste boğaza doğru yükselen bir yanma, ağza acı-ekşi su gelmesi hastalığın tanısı için yeterlidir.
Saydığımız bu iki önemli belirtinin dışında, reflünün başka organları tahrişinden dolayı ortaya çıkan belirtileri de vardır.
- Geçmeyen gıcık öksürüğü
- Ses kısıklığı
- Ses tellerinde polip veya nodül oluşumu
- Tedavi edilemeyen larenjit ve farenjit gibi boğaz enfeksiyonları
- Boğazda dolgunluk hissi
- Sık sık boğaz temizleme ihtiyacı
- Tekrarlayan zatürre
Uykuda kısa süreli soluk durmalarında altta yatan hastalık olarak reflüden şüphe edilmelidir.
* Sürekli boğaz temizleme ihtiyacı, ses kısılması, sık sık farenjit veya larenjit sorunu olan kişilerin çoğunda esas neden reflüdür.
* Yine müzmin öksürüğü olanların yarısında reflü hastalığı olduğu ortaya konmuştur. Hatta yıllarca öksürüp bir tanı konmadan doktor doktor gezen hastalar vardır. Reflüden şüphelenilen hastaların bazısında ise kalp ağrısından ayrılması imkânsız göğüs ağrısı meydana gelir. Böyle durumlarda öncelikle kalp tetkiki yapıldıktan sonra reflüden şüphelenmek en doğru yoldur. Yutma güçlüğü, ağrılı yutma, mide kanaması veya kilo kaybı reflünün bulguları olabildiği gibi tamamen farklı bir hastalığa da işaret edebilen durumlardır.
Çocuklarda reflü hastalığı, basit kusmalar şeklindedir ancak özellikle süt çocuğu döneminde "ani çocuk ölümü" sendromu sorumlusu olabilmektedir. Çocukluk döneminde duruş bozukluğu, büyüme gelişme geriliği, kansızlık, zatürre atakları, solunum yolu hastalıkları, yeni doğanda boğulma atakları da reflünün başvuru nedenleri arasındadır. Çocukluk çağı astımının üçte birinin altında reflü yatmaktadır.
REFLÜNÜN YOL AÇTIĞI HASTALIKLAR NELERDİR?
REFLÜ TEDAVİ EDİLMEZSE:
Çocuklarda büyüme-gelişme geriliğine,
Akciğere mide sıvısı kaçmasına bağlı zatürreye,
Larenjit, farenjit, bronşit, astım gibi solunum yolu hastalıklarına,
Yemek borusu iltihabına (özofajit),
peptik darlığa (midenin bir kısmının daralması), sindirim kanalı kanamalarına, anemiye,
yemek borusu kanserine zemin hazırlayan Barrett hastalığına ve
kansere yol açabilir.
REFLÜYÜ ÖNLEMENİN YOLLARI
Yüksek yastıkta yatın. (Yatarken vucudun üst kısmı ve baş yüksekte olmalıdır) 30 derece yataklarda, mümkün olduğunca sol tarafına dönük yatmalıdırlar.
Fazla miktarda yemekten kaçının. (Fazla yemek mide basıncını artırır ve reflü olasılığı artar) Yatmadan en az 4 saat önce yemek yenmemelidir.
Az miktarda sık ve düzenli yemek yiyin.
Yiyecekleri yavaş yiyip, iyi çiğneyin.
Yağı azaltın. (Kızartmalar, fast food yiyecekler ve margarinden kaçının. Aşırı yağlı yiyeceklerin midede kalma süresi de yüksektir ve daha fazla mide asidi salınmaktadır)
Çikolatadan kaçının. (Çikolatada bulunan metilksantin denen madde yemek borusundaki kasları gevşeterek sinkterde gevşemeye yol açar)
Kahveden kaçının, çayı az tüketin. (Kafeinli veya kafensiz kahve reflü olasılığını artırır)
Yemek borusunu irite eden maddelerden kaçının.
Alkol, kola, gazoz gibi asitli içecekler, konserve meyve suları, içmeyin.
Çok baharatlı yiyeceklerden, turşu ve sirkeden kaçının. (Baharatlar reflünün şiddetini arttırarak midede yanmayı arttırabilir. Bu nedenle baharatlı hazır gıdaları sınırlandırıp yemeklerinize daha az baharat kullanınız.
Yemekten sonra hemen yatmayın. En az 1 saat oturun.
İçkilerden kaçının. (Alkol mide asidini arttırmaktadır)
Sigara ve diğer tütün ürünlerinden sakının. (Nikotin yemek borusunun alt kısmındaki büzgeci gevşetmektedir)
Kilo almayın. (Şişmanlık reflü şikâyetlerini artırmaktadır)
Stresten mümkün olduğunca uzak durmaya çalışın.
Sıvı tüketimi mide basıncını arttırdığı için yemeklerde değil, öğün aralarında alın.
Özellikle öğünden sonra dar giysiler giymeyip, daha rahat giysiler giymeye çalışın.
