YUTMA güçlüğü önemli bir hastalığın belirtisi olabilir. Disfaji (yutma güçlüğü) nedir? Yutma güçlüğü, katı veya sıvı gıdaların yutulmasında yaşanan zorluğa denir. Yutma işlemi ağız, dil, damak, yutak ve yemek borusunu içine...
YUTMA
güçlüğü önemli bir hastalığın belirtisi olabilir.
Disfaji (yutma güçlüğü) nedir?
Yutma güçlüğü, katı veya sıvı gıdaların yutulmasında yaşanan zorluğa denir. Yutma işlemi ağız, dil, damak, yutak ve yemek borusunu içine alan organların ortak çalışmalarıyla ortaya çıkan bir işlevdir. Bu organların herhangi birini veya birden fazlasını etkileyen hastalıklarda yutma güçlüğü görülebilir.
Hastalar kanser korkusu yaşayabilir
Üst solunum yolları enfeksiyonları dışında yutma güçlüğü yaşayan hastaların hekime başvurmasının en sık nedeni “kanser korkusudur”. Oysa yutma güçlüğüne yol açabilen başka pek çok durum vardır.
Hastalığın süresi, beraberindeki diğer belirtiler, hastanın yaşı, sigara kullanımı, alınan sıvı miktarı, sistemik hastalıkların varlığı, kullanılan ilaçlar ve daha pek çok bilgi önem taşır.
Yutma olayı, vücutta pek çok yapının görev aldığı; beyin, çeşitli sinirler ve kasların sistemli olarak beraber çalışmasını gerektiren bir eylemdir. Bu durumda yutmanın sinirsel ,psikolojik ve yutmayı engelleyen kitlesel bir hastalığı ayırt edebilmek gereklidir. Bu ayrımı yapabilmek için Kulak Burun Boğaz, Nöroloji, Gastroenteroloji ile ve Genel Cerrahi Uzmanları’nın kendi alanlarında incelemeler yapmaları gerekebilir.
Yutma güçlüğünde hangi belirtiler vardır?
Salya artışı, gıda veya sıvının boğazda takılma hissi, boğaz veya göğüste rahatsızlık hissi (özellikle reflü hastalarında) gıcık öksürüğü, boğazda yabancı cisim varmış gibi hissetmek, uzun süreli veya ciddi yutma problemleri nedeniyle görülen kilo kaybı ve beslenme bozukluğu, gıda veya sıvıların soluk borusuna kaçması ve seste değişme gibi belirtiler yutma problemlerine işaret etmektedir.
Yutma güçlüğü nedenleri nelerdir?
• Ağız ve boğaz enfeksiyonları (bademcik iltihabı, farenjit -yutak mukozasının iltihabı-, soğuk algınlığı)
• Bademciklerin yapısal olarak büyük olması ve yemek borusu çok daralmış ise yutmada sıkıntı olur.
• Kişide beyin ya da sinir sistemi ile ilgili bir hastalık var ise ağızda çiğnenen maddeyi yutamaz.
• Ciddi yutma güçlüğü nedeni gıdaların geçiş yolunda bir tümörün (kanserin) olmasıdır. Eğer ağız içinde, dilde, yutakta, gırtlakta ya da yemek borusunun herhangi bir yerinde kanser oluşmuş ise yutma güçlüğü meydana gelir.
• Gastroözofageal reflü nedeni ile yemek borusunda oluşan tahriş boğazda takılma hissi, yutma zorluğu ortaya çıkar.
• Alerjik nedenlere bağlı ağız içindeki ve yutaktaki yapılarda oluşan şişlik sonucunda nefes almada güçlük, yutma güçlüğü ve boğazda takılma hissi oluşabilir.
• Bazı romatizmal hastalıklar ile birlikte de yutma güçlüğü görülebilir.
• Bazı mide hastalıkları nedeni ile yutma güçlüğü ve boğazda takılma hissi görülebilir.
• Yemek borusuna yabancı cisim kaçmasına bağlı yutma güçlüğü meydana gelir.
• Yemek borusuna gönderilen madde aşağıya doğru inemiyor ise yemek borusunun kaslarında bir problem var demektir.
• Yemek borusu iltihabı gibi bir durumdan dolayı yutma zorluğu ve boğazda takılma hissi görülebilir.
• Yemek borusu yanıklarına bağlı yutma güçlüğü olur.
• Psikolojik nedenler (Globus Histerikus)
Korkulu rüyamız TÜMÖR!
Yutma güçlüğü ağız, dil kökü, boğaz, gırtlak bölgesinin iyi veya kötü huylu tümörlerine bağlı da olabilir. Büyüyen bir kitlenin gıda ve sıvıların ilerlemesini engellemesi veya yutma hareketini bozması, yutma güçlüğüne yol açabilir. Bunların teşhisi de çoğu kez KBB alanında kullanılan değişik çaplardaki düz ve açılı endoskoplarla doğrudan görülerek yapılır. Görüntüleme yöntemleri ve patolojik incelemelere göre tedavi planı belirlenir.
Psikolojik nedenler: Boğazda yumruk varmış veya boğuluyormuş hissi olmasına globus diyoruz. Globus hissi sık rastlanan bir yakınmadır. Bu his çoğunlukla bir şey yemekle veya içmekle hafifler, ancak bir süre sonra tekrar ortaya çıkar. Muayenede çoğunlukla yabancı bir madde veya yumru görülmez. Belli bir nedene bağlı değilse tedavisi zordur ve takrarlamaya eğilimlidir
Teşhis: Ayrıntılı öykünün peşinden oldukça detaylı tanısal endoskopik üst hava ve sindirim yolu muayeneleri gerekir… Fleksibl ve rijit endoskoplarla burun arkası, ağız, dil, dil kökü, bademcikler gırtlak ve yutak bölgesi ayrıntılı muayene edilir. Yumuşak fleksibl endoskoplarla yemek borusu üst ve orta kısımları gözlenir.
