Öksürük refleksi, hava yolunu yabancı maddelerden veya tahriş edici maddelerden temizlemeye yardımcı olan koruyucu bir mekanizmadır. Solunum yolundaki duyu reseptörlerinin uyarılmasıyla tetiklenen istemsiz bir yanıttır. Öksürük refleksi, yabancı maddelerin akciğerlere kaçmasını önler, hava yolu açıklığını sürdürür ve solunum sistemini korur. Öksürük refleksinde karın kasları kuvvetli bir şekilde kasılarak karın içi basıncı artırır ve güçlü bir nefes verme meydana gelir. Böylelikle hava ve yabancı maddeler dışarı atılır. Bu normal bir vücut fonksiyonu olmasına rağmen, bazı insanlar öksürdüklerinde bel-sırt ağrısı yaşayabilir.
ÖKSÜRÜK SIRASINDA AĞRININ OLASI NEDENLERİ
Öksürmek tek başına vücudumuzu yabancı cisimlerin verebileceği olası zararlardan korumayı amaçlayan bir refleks olsa da, inatçı veya kronik öksürük bel ağrısı gibi sorunlara neden olabilir.
KAS ZORLANMASI
Öksürürken sırt ağrısının en yaygın nedenlerinden biri kas gerginliğidir. Aşırı veya tekrarlayan öksürme, sırttaki ve beldeki kasları zorlayarak rahatsızlık ve ağrıya neden olabilir. Gerilmiş kaslar iltihaplanabilir ve öksürürken daha fazla ağrıya neden olabilir.
KAS SPAZMLARI
Kas spazmları, öksürük sırasında sırt ve bel ağrısının olası bir başka nedenidir. Sırttaki kasların istemsiz olarak kasılması şiddetli ağrıya neden olabilir. Öksürük bu spazmları tetikleyerek rahatsızlığı şiddetlendirebilir.
BAĞ YIRTIĞI
Omurgadaki yırtık bir bağ da öksürürken ağrıya neden olabilir. Ligamentler, kemikleri birbirine bağlayan ve stabilite sağlayan sert doku bantlarıdır. Sırttaki bir bağ yırtılırsa veya gerilirse öksürük, yaralanan bölgeye daha fazla baskı uygulayarak ağrıya neden olabilir.
BEL FITIĞI
Bel fıtığı, omurganın yumuşak merkezinin sert dış tabakadaki bir çatlaktan dışarı çıkmasıyla oluşur. Öksürmenin kendisi doğrudan disk fıtığına neden olmaz, ancak mevcut disk sorunlarını daha da kötüleştirebilir. Öksürdüğünüzde, omurilik disklerinde baskı ve aşırı yüklenme oluşur. Bu da şiddetli sinir sıkışmasına ve bel ağrısına neden olabilir. Zaten fıtıklaşmış bir diskiniz varsa, öksürmek etkilenen bölgedeki baskıyı artırarak ağrıya ve rahatsızlığa neden olabilir. Ayrıca fıtıklaşmış bir diskin yaşa bağlı aşınma, yıpranma, travma veya sırt yaralanması gibi faktörlerden de kaynaklanabileceğini unutmamak önemlidir.
FİZİK TEDAVİ
Fizik tedavi, kas gerginliğinden veya diğer ilgili sorunlardan kaynaklanan sırt ağrısının tedavisinde faydalı olabilir. Sırttaki kasları güçlendirmeye ve esnekliği artırmaya odaklanan kişiselleştirilmiş bir egzersiz programı tasarlanabilir. Ağrıyı hafifletmek ve iyileşmeyi hızlandırmak için elektriksel sinir uyarımı veya ultrason terapisi gibi teknikler kullanılabilir. Sırt ağrısı için fizyoterapi, kas spazmlarını azaltarak, kas zayıflığını gidererek ve kas gerginliğini hafifleterek yardımcı olabilir. Belirli kasları hedef alarak ve manuel terapi tekniklerini kullanarak kas spazmlarının yoğunluğunu ve sıklığını azaltmaya yardımcı olabilirler. Aynı zamanda hedefe yönelik egzersizler ve güçlendirme teknikleriyle kas zayıflığını da giderebilirler. Omurga ve göbek etrafındaki kasların güçlendirilmesi, daha iyi destek ve stabilite sağlamaya yardımcı olabilir, daha fazla yaralanma riskini azaltabilir ve sırt ağrısını hafifletebilir.
HANGİ BELİRTİLER RİSKLİDİR?
Öksürürken ortaya çıkan çoğu bel ve sırt ağrısı vakası, uygun dinlenme ve bakımla kendiliğinden düzelse de, müdahalenin gerekli olduğu durumlar vardır. Aşağıdaki durumlarda acil yardım almalısınız:
- Ağrı istirahat halinde bile şiddetli ve kalıcı ise,
- Bacaklarınızda uyuşma, karıncalanma veya güçsüzlük hissederseniz,
- Bağırsak veya mesane kontrolü kaybı varsa,
- Ağrıya nefes almada zorluk veya kan tükürme eşlik ederse.
