Merhaba herkese iyi haftalar iyi günler diliyorum. Bugün sizlere alacak ilişkilerinde sıkça karşılaşılan alacağı geri isteme davası olan istirdat davasından bahsedeceğim.

Bazı durumlarda kişiler, alacaklıları karşısında haklı oldukları halde ödeme yapabilmektedir. Bu ve benzer durumlarda istirdat davası denilen geri isteme davaları işleme alınabilmektedir. İstirdat davası nedir temelde icra takip işlemleri sonrasında bir kişinin haksız olarak ödeme işlemini gerçekleştirdiği durumlarda ödediği parayı geri istemesini ve alabilmesini sağlayan davadır. Günümüzde en sık görülen ve işleme alınan davalar arasında yer almaktadır.

Diğer dava kapsamlarından farklı olarak kişinin borçları ve alacaklıları arasındaki icra takip süreli ile doğrudan ilgili bir sürece işaret etmektedir. Bazı istisnai durumlarda kişinin adına başlatılmış icra takibinde kişi, itiraz etme hakkını kullanamaması ya da bu itirazın geçersiz kılınması durumunda ödeme yapmak durumunda kalmaktadır. Kişi borçlu olmadığı halde ödeme yapmak durumunda kaldı ise ödenen paranın geri alınabilmesi için istirdat davası açılabilmektedir.

Haksız şekilde adına başlatılan icra takibi sonrasında ödediği parayı geri almak isteyen kişilerin başvurduğu istirdat davaları için geçerli olan bir süre zarfı bulunmaktadır. İstirdat davası ne zaman açılır sorusunun cevabı, kişi adına yapılan icra takibinin sonlandığı günden itibaren başlatılmaktadır. Bu süre ise 1 yıl olarak belirlenmiştir.

İstirdat davası nedir konusu netlik kazanması ile beraber, bu davanın açılma usul ve yöntemi borçlu olan kişi üzerindedir. Yani ilgili parayı ödemek durumunda kalan kişi, bu dava ile ilgili gerekli bilgileri ve haksız ödeme yapıldığını ispat etmekle yükümlüdür.

İstirdat davası, haksız yere icra borcunu kapatmak üzere ödeme yapan kişiler tarafınca açılabilmektedir. İcra takibinin sonlanması sonrasında ödenen paranın geri alınabilmesini sağlayan bu davalar en sık görülen davalar arasında yer almaktadır. İstirdat davasına hangi mahkeme bakar denildiğinde ise bu davaların adresi Asliye Hukuk Mahkemeleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca dava konusunun içeriğine bağlı olarak da taraflar arasında olabilecek özel durumlar nedeni ile özel mahkemelerde de bu davalar görülebilmektedir.

İstirdat davası nedir temelde bu davaların haksız ödeme yapılması durumunda görülmesini anlatmaktadır. Bu davaların açılma yeri ise davalının yerleşim adresi ya da icra takip işlemlerinin başlatıldığı yerlerde gerçekleşmektedir.

İstirdat davalarının açılması için ortada haksız olarak yapılan bir ödemenin olması gerekmektedir. Bu durumda istirdat davasını kim açar konusunda aslen borçlu olmayan, ancak bahse konu olan ödemeyi gerçekleştiren kişi, istirdat davası açabilmektedir. Ödeme, muhatap kişi tarafından değil farklı bir 3. şahıs tarafından da yapılmış olabilmektedir. Yine de bu durumda borca asıl konu olan kişi, asıl borçlu olarak tanımlanmaktadır. Eğer borcu asıl borçlu haricinde bir kişi ödediyse borcu ödeyen kişi de bu davayı açabilir ve ilgili parayı talep edebilir.

İstirdat davası nedir haksız yere ödenmiş olan borçların ilgili kişiye geri ödenmesi için açılabilen davalardır. İlgili meblağ ödemesi doğrudan borçlu kişi tarafından ya da farklı bir kişi tarafından yapılmış olabilir. Bu durumda ödemeyi yapan kişinin dava açma durumu söz konusu olmaktadır.

İstirdat davasında istisna olarak kabule dilebilecek bu durum Türk Borçlar Kanunu 78. Madde(Borçlanmadığı edimi kendi isteğiyle yerine getiren kimse, bunu ancak, kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebilir. Zamanaşımına uğramış bir borcun ifasından veya ahlaki bir ödevin yerine getirilmiş olmasından kaynaklanan zenginleşmeler geri istenemez.) ile ilgilidir. Kişinin adına icra takibi var ise ve bu kişi de parayı ödediği gerekçesi ile dava açamaz. Ancak bu durumda istirdat davası yerine sebepsiz zenginleşme davası açılabilir mi konusu gündeme gelebilmektedir. Sebepsiz yere zenginleşme dava talep edilerek para iadesi talep edilebilmektedir. dava olumlu sonuçlanır ise de ödenmiş borçlar üzerinden karara bağlanabilmektedir.

Sizlere bu hafta istirdat davası ve esas ve şekil şartlarından ,konusundan bahsetmeye çalıştım diğer yazımda görüşünceye kadar hoşçakalın...