31.12.2023 tarihinde sona eren 4447 sayılı Kanunun geçici 10. maddesinde düzenlenen “Genç, Kadın ve Mesleki Belge Sahibi Olanların İstihdamına Yönelik Teşvik” uygulamasının süresi 25.01.2024 tarihinde kabul edilen 7495 sayılı Kanun ile 31.12.2025 tarihine kadar uzatılmış idi. Bu teşvikin, 2026 yılında hatta sonraki yıllarda da devam edeceğini düşünüyorum.
Bu teşvik uygulamasına göre, özel sektör işverenleri tarafından, 01.03.2011-31.12.2025 (sonraki yıllar içinde olacaktır) tarihleri arasında işe alınan sigortalılar için, prime esas kazanç üst sınırına kadarki sosyal güvenlik primi işveren paylarının tamamı İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanmaktadır. Bu uygulama sayesinde özel sektör işverenleri önemli bir maliyetten kurtulabilmektedir. Bu nedenle, şartları taşıyan özel sektör işverenlerinin nakit sıkıntısı yaşadıkları bu dönemde bu teşvikten yararlanmalarını tavsiye ediyorum.
Bu teşvikten yararlanabilmeleri için ise özel sektör işverenlerin;
⦁ Muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini/ Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde verilmeleri ve bu primlerini yasal süresi içerisinde ödenmeleri gerekmektedir.
⦁ SGK’ya herhangi bir borçlarının (yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları gibi) olmaması gerekmektedir.
⦁ İşyerlerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırılmamaları gerekmektedir.
⦁ İşyerlerinde istihdam edecekleri sigortalının, işe alındığı tarihten önceki son 6 aylık dönemde SGK’ya bildirilen sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırmaları gerekmektedir.
⦁ İşyerlerinde istihdam edecekleri sigortalının 01.03.2011- 31.12.2025 tarihleri arasında işe alınmış olması ve 18 yaşından büyük (erkekler için 29 yaşından küçük olması) olması gerekmektedir. Bununla birlikte, 01.03.2011-31.12.2015 tarihleri arasında işe alınmış olan sigortalıların işe alındığı tarih itibariyle 18 yaşından küçük olması durumda ve Kanunda belirtilen diğer şartları sağlaması halinde sigortalının 18 yaşını doldurdukları tarihten başlanılarak özel sektör işverenin SGK işveren hissesi desteğinden yararlanabilmektedir.
Özel sektör işverenleri, sigorta primi işveren hissesi desteğinden süresiz yararlanabilecekler mi? Maalesef hayır. Belirtilen süreler aralığında işe alınan 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadın sigortalılardan işe giriş tarihi itibariyle;
⦁ Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olup belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan, ancak Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı, 48 ay süreyle,
⦁ Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olup belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan ve ayrıca Türkiye İş Kurumu'na kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, 54 ay süreyle,
⦁ Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirip belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan, ancak Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı, 36 ay süreyle,
⦁ Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirip mesleği ile ilgili alanda çalıştırılan ve Türkiye İş Kurumu'na kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, 42 ay süreyle,
⦁ Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olmayan, mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirmeyen ve Türkiye İş Kurumu'na kayıtlı işsiz de olmayanlardan dolayı, 24 ay süreyle,
⦁ Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olmayan, mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirmeyen, ancak Türkiye İş Kurumu'na kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, 30 ay süreyle, bu teşvikten yararlanabilmektedir.
Yukarıda belirtilen sürelerden anlaşılacağı üzere işverene, en az 24 ay en fazla da 54 ay “SGK sigorta işveren primi” desteği devlet tarafından karşılanabilmektedir. Bugün itibariye asgari ücret üzerinden hesaplanan SGK işveren payının 4.100,50 TL (20.002,50 x %20,5 TL) olduğu düşünülürse 01.01.2024 tarihinde işe alınan bir çalışan için devlet tarafından işverene sağlanacak bu teşvik tutarı minimum yıllık 49.206 TL, 24 ay için 98.412 TL, 54 ay için ise 221.427 TL olacaktır. Tabi ki bu tutarlar asgari ücret tutarı değişikliğine göre de daha fazla olacaktır. Bu tutarların özel sektör işverenlerimizce dikkate alınmasını ve istihdam politikalarını buna göre belirlemelerini öneriyorum.
