Alanya’da turizmden tarıma her sektörü etkileyen, hanehalkının belini büken hayat pahalılığı, ünlü İktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez’in kişisel blogunda yayınladığı "gerçek enflasyon" analiziyle bir kez daha belgelendi. Mart 2017 tarihli bir market broşürü ile Aralık 2025 tarihindeki güncel etiketleri karşılaştıran Eğilmez, gıda fiyatlarındaki korkunç uçurumu somut verilerle ortaya koydu. Ortaya çıkan tablo, çarşı pazarın alev aldığını kanıtlar nitelikte.
MARKET FİŞİ 20 KAT ŞİŞTİ
Eğilmez’in hazırladığı karşılaştırmalı analize göre, 2017 yılında temel gıda ürünlerinden oluşan bir sepetin kasadaki karşılığı sadece 312,07 TL idi. Aradan geçen 9 yılın ardından, aynı ürünleri sepete koyup kasaya giden bir vatandaşın ödemesi gereken tutar ise 6.270,42 TL’ye fırladı. Bu veri, Alanya’daki bir ailenin mutfak masrafının 9 yılda tam 20 kat arttığını, paranın ise pul olduğunu net bir şekilde gösteriyor.
RESMİ RAKAMLAR GERÇEK PİYASANIN GERİSİNDE
Analizdeki en dikkat çekici detaylardan biri ise devletin açıkladığı resmi enflasyon ile vatandaşın hissettiği enflasyon arasındaki makas oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre aynı dönemde gıda fiyatlarındaki artış 17 kat olarak hesaplanırken, Eğilmez’in gerçek market fişlerine dayanan çalışmasında bu artışın 20 kat olduğu tespit edildi. Bu durum, çarşıdaki yangının resmi verilere tam olarak yansımadığını doğruladı.
ZAM ŞAMPİYONU KAHVALTILIKLAR VE YAĞ
Tablo incelendiğinde, özellikle temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat artışları "bu kadar da olmaz" dedirtti. Alanya sofralarının vazgeçilmezi olan ürünlerdeki değişim şoke etti:
-
Yoğurt: 2017’de kilosu sadece 2,30 TL olan yoğurt, %3900’ün üzerinde artışla 92,00 TL’ye dayandı.
-
Ceviz İçi: 9,90 TL’den satılan ceviz, lüks tüketim haline gelerek 360,00 TL’yi gördü.
-
Ayçiçek Yağı: Mutfakların temeli olan 5 litrelik yağ, 5,59 TL seviyesinden 179,9 TL’ye fırladı.
ET VE SÜT ÜRÜNLERİNE YANAŞILMIYOR
Eğilmez’in listesindeki en dramatik artışlar ise protein kaynaklarında yaşandı. 2017’de 46,90 TL’ye alınan bir kangal dana sucuk, bugün 1.100,00 TL etiketiyle adeta servet değerinde. Benzer şekilde 33,90 TL olan bir kilo kıyma 725,00 TL’ye, 28,90 TL olan tereyağı ise 720,00 TL’ye yükseldi.
NİSPETEN AZ ARTANLAR BİLE CEP YAKIYOR
Listenin "en az zamlanan" ürünleri olarak görünen makarna, çay ve yumurtada bile fiyatlar katlandı. 19,95 TL olan çay 259,90 TL’ye çıkarken, dar gelirlinin ana yemeği olan makarnanın paketi 1,65 TL’den 20,90 TL’ye yükseldi. Bu tablo, Alanya’da asgari ücretle geçinmeye çalışan vatandaşın yükünün ne kadar ağırlaştığını bir kez daha kanıtladı.
