"ASPARAGAS

haberleri bilirsiniz. Ortada fol yok, yumurta yoktur ama çoğu zaman okuyucunun ilgisini çekmek, bazen muhatabının yanıt vermeyeceğini hesap edip amirinin gözüne girmek için yazılır, çizilir.”

***

“Genellikle sansasyon yaratacak türde, o dönem hangi konu revaçtaysa o çizgide bir asılsız haber üretilir, servise verilir, bombası bazen ertesi sabah, bazen de aynı günün akşamı patlar.”

***

“Haberin muhatabı ekonomik ve siyasi olarak güçlüyse, haberi yapan muhabiri ya da amirini arayıp fırçasını basar, reklam verense reklamı kesip ekonomik cezalandırma yöntemine başvurur, zayıfsa da sineye çekip kabullenir.”

***

Yukarıdaki satırlar ve ifadeler bana değil, yılların usta gazetecisi Mete Akyol’a ait.

***

Halen, Başkent Üniversitesi bünyesinde yayınlanan ve yıllardır takipçilerinin büyük ilgisini çeken Bütün Dünya adlı, ebat olarak küçük ama içerik olarak kocaman bir dergiyi çıkaran Mete Akyol’un, yıllar önce bir dergiye verdiği röportajında, “Asparagas” tabirinin nereden geldiğini, nasıl oluştuğunu anlatmasını, aradan yıllar geçse de unutmadım.

***

Akyol’un anlatımına göre, 1960’lı yılların sonunda Avrupa ülkelerinden Türkiye’ye sirayet eden özgürlükçü akımlardan etkilenen bir grup hippi Türk genci, yanlarına kamp çadırlarını ve sırt çantalarını da alarak İstanbul’un yanı başındaki Büyükada’ya giderler.

***

Boş bir araziye çadırlarını kuran hippi gençler, ilk başlarda bölge halkınca sempatiyle bakılsa da, akşam karanlığı çöküp bir ellerinde gitar, bir ellerinde içki şişeleri, önlerinde çalı ateşi durumu olunca, bu mevzu Büyükada sakinlerini tedirgin eder.

***

Bu olayı duyan bir grup acar Türk magazin gazetecisi ise soluğu doğruca Büyükada’da alırlar.

Amaçları, gençleri haber yapmaktır ama zaten ülkenin ve dünyanın dört bir köşesinde buna benzer hippiler olduğu için bu haberin gazete yöneticilerinin ilgisini çekmeyeceğini düşünerek başka bir formül aramaya koyulurlar.

***

İçlerinden birinin aklına dahiyane (!) bir fikir gelir ve bugün yalan ve fos haberlere isim babası olan “Asparagas” kelimesinin etimolojik olarak fikir babası olur.

***

Çevreden bulduğu boş bir kartonun üzerine “Az Para İle Gaz” yazan acar muhabir, bu kartonu gençlerin kaldığı çadırın giriş kapısına asar ve fotoğrafını çekip bir iki satır da haber yazarak gazetesine yollar.

***

Ertesi gün haber manşetten patlatılmıştır ve ülke genelinde büyük ses getirir.

Çünkü haberin başlığında, “Ceplerinde çok az para olan hippi Türk gençleri, az para ile gaza devam ediyor” yazmaktadır.

***

“Az Para Gaz” ifadesi, halk arasında zamanla “Asparagas” olarak değişir ve yalan, fos haberler için yaklaşık 40 yıldır bu tabir kullanılır.

***

Bu kadar asparagas bilgi yeter.

Yukarıda yazılanların hiçbiri doğru değildi, özür dilerim.

Çünkü hepsini az önce ben uydurdum.

Ama gerçek olan bir şey var ki, o da asparagas haberlerin günümüzde kimi çevrelerce hâlâ iyi bir habercilik anlayışı olarak yaşatılmaya çalışılmasıdır.

Hepinize iyi günler diliyorum.

***

(DİPNOT: Bu köşe yazısını yine Yeni Alanya’da, yine bu mecrada ve yıllar evvel kaleme almıştım. Görüyorum ki değişen hiçbir şey yok ve üzülüyorum. Bugünlük bu kadar. Asparagas’a dikkat edin, Allah’a emanet olun.)