Hamilelik, yalnızca anne adayının değil, bebeğin de sağlığını doğrudan etkileyen özel bir süreçtir. Gebelik süresince anne adayının doğru ve dengeli beslenmesi, hem bebeğin sağlıklı bir şekilde büyümesini hem de annenin doğum ve sonrası için güçlü bir vücuda sahip olmasını sağlar.
Hamilelik yaklaşık 38-40 hafta sürer ve 3'er aylık dönemlerden (trimester) oluşur:
1. Birinci Trimester (İlk 3 Ay): Bebeğin organ gelişiminin başladığı ve annenin gebeliğe uyum sağladığı bu dönem kritik öneme sahiptir.
2. İkinci Trimester (İkinci 3 Ay): Bu dönemde bebeğin organları gelişimini sürdürürken, anne gebelik sürecine daha fazla adapte olur.
3. Üçüncü Trimester (Son 3 Ay): Bebeğin akciğerleri bu dönemde olgunlaşır ve anne doğuma hem fiziksel hem de ruhsal olarak hazırlanır.
Hamilelikte kilo alımı nasıl olmalı?
Hamilelik boyunca önerilen kilo alımı genellikle 11-16 kg arasındadır. Ancak, alınan kilonun 6 kg’ın altında kalması, düşük doğum ağırlıklı bebek riskini artırabilir. Günlük enerji ihtiyacına 300 kalori eklenmesi, hem annenin hem de bebeğin gereksinimlerini karşılamak için önemlidir.
Beslenmede dikkat edilmesi gerekenler:
Hamilelikte dengeli bir beslenme programı, annenin enerji ve besin öğesi ihtiyaçlarını karşılamayı, besin depolarını korumayı ve bebeğin sağlıklı gelişimini desteklemeyi amaçlar.
• Protein: Günlük protein ihtiyacı, normalde 50-60 gramken hamilelikte 70-80 grama çıkar.
• Folat: Özellikle bebeğin beyin ve omurilik gelişimi için folik asit alımı büyük önem taşır. Hamilelik öncesinden başlayarak ilk 3 ay boyunca günlük 400 mcg folik asit desteği önerilir.
• Demir: Kan yapımını destekleyen demir, hamilelikte artan ihtiyacı karşılamak için yemeklerde C vitamini ile birlikte tüketilmelidir.
• Kalsiyum: Bebeğin iskelet sistemi gelişimi ve annenin kemik sağlığı için günlük 1000-1300 mg kalsiyum alınmalıdır.
• İyot: Fetüsün nörolojik gelişimi ve tiroit fonksiyonları için günlük 200-250 mcg iyot alımı gereklidir.
• D Vitamini: Gebeliğin 12. haftasından itibaren günlük 1200 IU D vitamini alınması önerilir.
Tüketiminden kaçınılması gereken besinler:
Anne adaylarının sağlığını korumak ve bebek için risk oluşturabilecek besinlerden kaçınılması gerekir. Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri, çiğ veya az pişmiş et, yüksek civa içeren balıklar (örneğin kılıç balığı) yenmemeli ve aşırı miktarda A vitamini içeren besinlerden uzak durulmalıdır.
Sıvı tüketimi ve fiziksel aktivite:
Hamilelikte artan sıvı ihtiyacını karşılamak için günde en az 10 bardak su içilmelidir. Bitki çayları konusunda uzmana danışılmalı, ahududu ve ada çayı gibi kasılma riskini artıran çaylar tüketilmemelidir. Ayrıca, hafif egzersizlerle aktif bir yaşam tarzı benimsenmelidir.
Hamilelikte karşılaşılan sorunlar ve çözümler:
• Bulantı ve Kusma: Sık aralıklarla, az porsiyonlarla yemek yemek; kraker, patates gibi sindirimi kolay besinleri tercih etmek bu şikayetleri hafifletebilir.
• Kabızlık: Lifli gıdalar ve yeterli sıvı tüketimi ile bu durum önlenebilir.
• Anemi: Demirden zengin besinlerin C vitamini içeren yiyeceklerle tüketilmesi demir emilimini artırır.
Sonuç olarak, hamilelik süresince doğru bir beslenme planı hem anne hem de bebeğin sağlıklı bir gebelik süreci geçirmesini sağlar. Unutmayın, her şey küçük adımlarla başlar.