Sonbahar gelmesi ile grip ve nezle sezonu açılıp hastalıklar arttığı zamanhep aynı soru sorulmaya başlar. Grip aşısı yapılmalı mı, yapılmamalı mı?Bazıdoktorlar televizyona çıkıp ‘Mutlaka grip aşısı olun' derken aynı zamanda...

Sonbahar gelmesi ile grip ve nezle sezonu açılıp hastalıklar arttığı zamanhep aynı soru sorulmaya başlar. Grip aşısı yapılmalı mı, yapılmamalı mı?Bazıdoktorlar televizyona çıkıp ‘Mutlaka grip aşısı olun’ derken aynı zamanda başka doktorlar konuşup ‘Grip aşısının içinde cıva var, sakın yaptırmayın’ derler. Bir yandan da bazısı grip aşısı yüzünden hiç hastalanmadığını iddia ederken bazısı da ‘Grip aşısı olalıdan itibaren nezleden gripten kurtulamadım’ derpeki bu işin aslı nedir, çocuklarımızagrip aşısı yaptırmalı mıyız?
Son yıllarda grip aşısı pek çok ülkede çocukluk çağı rutin aşı takvimine girmiştir.
Grip özellikle kışın ve baharda görülen bir hastalıktır. Dünyada her yılyüz bindenfazla kişinin ölümüne neden olur. Özellikle belli yaş grupları grip için daha fazla risk taşımaktadır. Bunlardan iki yaşından küçük çocuklar,65 yaşın üstündekiler, astımlılar, kalpte akciğerde böbreklerde ya da bağışıklık sisteminde kronik bir hastalığı olanlar ve solunum fonksiyonunda herhangi bir sebepten dolayı bozulma olanlardır.
Mevsimsel grip,InfluenzaA veInfluenzaB isimli iki virüs nedeniyle olur. Influenza A genellikle daha önce, ocak şubat aylarında salgınlar yapar.InfluenzaB ise genellikle kış sonu bahar başında daha sık olmak üzere A kadar yaygın olmayan bir şekilde görülür. Gribin belirtileri; yüksek ateş, vücut ağrısı, öksürük, burun akıntısı, boğaz ağrısı vb.dir. Oldukça hızlı bulaşan bir hastalıktır. Gripenfeksiyonusonrası vücutta zatürree, kulak iltihabı gibi ikincil enfeksiyonlara da sıklıkla neden olabilmektedir.
Grip virüsleri sürekli antijen yapılarını değiştirdikleri için bir sene gripgeçirmiş ya da gribe karşı aşılanmış olmak bir dahaki seneki grip mikroplarına karşıbağışıklanmasağlamaz.
Grip aşısı her sene bahar ve yaz aylarında gelecek seneki grip virüsleri için oluşturulur. Bu yapılırken de yazın güney yarımküre ve Asya’da görülen grip virüsleri göz önüne alınır. Kullanılansuşlarınbir sonraki mevsim gribe daha fazla neden olacakları öngörülmektedir.
Mevsimsel grip aşısı üçlü (trivalan) bir aşı olarak hazırlanır. O mevsim görülen ikiinfluenza, birinfluenzaB virüsünden yapılır.
Grip aşısıinaktifyani ölü aşıdır. Yumurtaya, tavuk proteinine ve neomisin adlı antibiyotiğe alerjisi olanlarda kullanılmamalı ya da doktor denetiminde dikkatle uygulanmalıdır. Yeni tek dozluk grip aşılarında koruyucu olarakcıva bulunmaz.Çok dozlu grip aşılarında cıva bulunabilmekte iken piyasadaki tek dozlu grip aşılarında cıva yoktur.
Grip aşısı her yıl sonbahar başında uygulanır. Altı aylıktan büyük, ağırinfluenzaenfeksiyonugeçirme riski taşıyan herkese ve isteyenlere aşı yaptırması önerilmektedir.İnfluenzavirüsü yıllar içinde değişkenlik gösterebildiğinden riskli çocukların ve erişkinlerin her yıl tekrar aşılanması önerilmektedir. Grip aşısı kullanımında yaş gruplarına göre bazı farklılıklar vardır: 6 ay–3 yaş arası çocuklarda ilk kez yapılıyorsa; bir ay ara ile 2 yarım doz uygulanır. Daha önce grip aşısı ile aşılanmış çocuklarda;1 yarım doz yapılır. 3–9 yaş arası çocuklarda ilk kez yapılıyorsa; bir ay ara ile 2 tam doz uygulanır. Daha önce girip aşısı ile aşılanmış çocuklarda;1 tam doz yapılır. 10 yaş üstü erişkin ve çocuklara ise her yıl tek doz uygulanmaktadır.

GRİP AŞISININ YAN ETKİLERİ VAR MIDIR?

Grip aşısı, olanların yüzde 1’den azında ateş, kas ağrısı ve halsizlik görülür. Bu yan etkiler daha önce aşılanmamış ve gripenfeksiyonugeçirmemiş olanlarda daha fazladır. Grip aşısı inaktifbir aşıdır, hastalığa yol açmaz. Ağır yumurta alerjisi olanlara grip aşısı dikkatle uygulanmalıdır

Grip aşısı 0–18 yaş çocuklar için önerilmektedir. Grip, oldukça ağır geçebilen ve sonrasında dakomplikasyonlarıçok olduğundan aşılanmakta fayda vardır. Grip aşısının her sene tekrarlanması gerekir. Grip aşısının etkinliği %100 değildir. Her sene değişmekle birlikte farklı grip tiplerine göre yüzde50–85 arasında değişmektedir. Grip aşısınıninfluenzavirüsü dışında, diğer solunum yoluenfeksiyonuyapan virüslere karşı da bir miktar koruyucu olabilmektedir. Mevsimsel grip aşısının kuş gribi ve domuz gribi gibi hastalıklara karşı ancak minimal bir koruma sağladığı bilinmektedir. Amerika’da burundan sprey olarak uygulanan zayıflatılmış canlı grip aşısı da mevcuttur.
Sonuç olarak söylenebilecek şeyşudur.0–18 yaş arası çocukların her yıl olmasında fayda vardır. En azından yüksek risk grupları, yani iki yaşından küçükler, astımlılar ya da kronik hastalığı olan çocuklar mutlaka olmalıdır. Evde 6 aylıktan küçük bebek varsa bebeğe bakan herkes mutlaka olmalıdır.
Grip aşısı yüzde100 çalışacak diye bir şey yoktur. Bu biraz şans işidir ve aşı hazırlanırken o senenin virüslerinin ne kadar tutturulduğuna bağlıdır. Ancak her halükarda grip aşısı tam engellemese bile hem gribin hem diğer hastalıkların hafif geçirilmesine etki edebilir.