Turizm sektöründeki işçilere yönelik yapılan yeni yasal düzenlemeyle, 6 gün çalışma sonrası 1 gün izin hakkı 10 güne çıkarıldı. Karar büyük tepki topladı.
İZİN HAKLARINDA EŞİTSİZLİK TEPKİSİ
Turizm sektöründe çalışanlar için hafta tatili uygulamasında köklü bir değişikliğe gidildi. TBMM’de kabul edilen yeni yasa ile, Kültür ve Turizm Bakanlığından işletme belgesi almış konaklama tesislerinde görev yapan işçiler artık 10 gün çalıştıktan sonra 1 gün izin yapabilecek. Türkiye'de çalışanların izin hakları, 4857 sayılı İş Kanunu ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile düzenleniyor. Buna göre, haftalık izin süresi genel olarak “6 gün çalışma + 1 gün izin” kuralına dayanıyor. Ancak bu düzenleme turizm sektörü için esnetildi.
YARGITAY NE DİYOR?
Yargıtay içtihatlarına göre bir işçiye, 7 günlük zaman diliminde kesintisiz 24 saat izin kullandırılmaması durumunda, hafta tatili kullandırılmamış sayılıyor. Ayrıca, hafta tatilinde bir saat bile çalışılması durumunda bu gün “tatil” değil, “çalışma” olarak değerlendiriliyor. Yeni düzenlemeyle birlikte, turizm işçisinin 11’inci gün izin yapması kabul edilirken, o güne kadar çalıştırıldığı süre içinde fazla mesai ücreti de ödenmeyecek. Bu durum, işçilerin hem dinlenme hakkını hem de ekonomik kazanımlarını kaybetmesi anlamına geliyor.
FAZLA MESAİDE HAK KAYBI
Mevcut yasaya göre fazla mesai yapan işçiye her saat başına %50 zamlı ödeme yapılıyor. Ancak hafta tatilinde çalışmak artık fazla mesai sayılmayacak. Dolayısıyla, turizm çalışanları bu haklardan da mahrum kalacak. Ayrıca, biriken hafta tatillerinin ne zaman telafi edileceğine dair herhangi bir süre sınırlaması yasa metninde yer almıyor. Bu da işverenin, işçiyi tüm sezon boyunca 11 günde bir dinlendirerek çalıştırmasına yasal zemin hazırlıyor.
HAK GASPI VE İŞ GÜVENLİĞİ RİSKİ
Uzmanlara göre, bu düzenleme Anayasa’nın açık hükmüyle çelişiyor ve işçi sağlığı açısından ciddi riskler doğuruyor. Haftada bir gün kesintisiz dinlenmenin kaldırılması, iş kazalarını artırabileceği gibi, uzun vadede fiziksel ve zihinsel yıpranmayı da beraberinde getirecek.
ÇALIŞMA HAYATINDA EŞİTSİZLİK GÜNDEMDE
Uzmanlar, bu yasa ile çalışma hayatında sektörel ayrımcılığın başladığı görüşünde. Turizm sektörü için getirilen bu değişikliğin, zamanla diğer sektörlere de örnek teşkil edebileceği uyarısında bulunuluyor. Yasa tasarısı Meclis'te kabul edilmiş olsa da, hem sendikalar hem de çalışan temsilcileri konuyu Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı buluyor. Tepkilerin artması halinde düzenlemenin yargıya taşınması bekleniyor.