Merhaba herkese iyi haftalar dilerim. Bu hafta sizlere alacak-borç ilişkilerinde karşımıza çıkan alacaklı ve borçlunun ödenmesi gereken veya verilmesi gereken bir miktar malvarlığı veya paranın nereye verilmesi, kime ödenmesi gerektiği konusunda ikileme düştüklerinde karşılarına çıkan bu hukuki sorunu gidermek için başvuracakları başlıca müessese tevdii mahallinin belirlenmesi müessesidir.
Esasında hukuki mantığı borçlunun veya yasal ödeme zorunluluğu olanın *borçlu temerrüdüne* düşmeden ya da düştüğü anlarda, onun kusurundan kaynaklanmadığını ve ödeme iradesi gösterdiği yasal sorumluluktan borçluyu kurtaran bir yasal kurumdur.
Para yatırma yerinin belirlenmesine yönelik işlem başlatılabilmesi için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlardan biri de borçlunun borcunun vadesidir. Diğer bir şart ise bu paranın talep edilmesidir. Mahkeme genellikle devlet bankasına, kiracının takdirine bağlı olarak kiranın yatırılacağı kiralayan adına bir hesap açılması için emir verecektir.
Tevdi mahalli tayini sürecinin başlatılabilmesi için belirli şartların sağlanması gerekir:
Ev Sahibinin Temerrüde Düşmesi: Kiracı, kira ödemelerini yapmak istemesine rağmen ev sahibi tarafından kabul edilmezse veya ödemeyi almayı reddederse, ev sahibi alacaklı temerrüdüne düşer.
Belirsizlik Durumu: Kiracının kira ödemelerini nereye yapacağı konusunda belirsizlik yaşadığı durumlarda da tevdi mahalli tayini başvurusu yapılabilir. Örneğin, ev sahibi banka hesabını kapatmış veya kiracının kira ödemelerini kabul etmeyi reddetmiş olabilir.
Kira Borcunun Vadesinin Gelmiş Olması; genel şarttır.
Kiracı, borçlu temerrüdüne düşmek üzere olduğunu düşündüğü durumlarda Sulh Hukuk Mahkemesine tevdi mahalli tayini talepli bir dilekçe sunmalıdır.
Kira sözleşmesinin tarafları bu davanın tarafları olacağından dolayı, kiracı bu davada davacı konumundadır. Kiracı, mevcut durumda bir dava sürecinin başlatılmasıyla, kira sözleşmesine ilişkin çıkan ihtilafları çözmek amacıyla adım atmaktadır.
Kira sözleşmesinin tarafı olan kiralayan mülk sahibi, bu davada davalı konumundadır. Mülk sahibi, kiracının tevdi mahalli tayini talebini karşılamak ya da karşılamamak konusunda adım atmak zorundadır.
Kira bedelinin ödenmemesi durumunda tevdii tayini için yapılacak başvurularda görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Bu mahkeme, kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözmek ve adil bir karar vermekle yükümlüdür.
Kısaca tevdii mahallinin ne olduğu konusunu anlatmaya çalıştım diğer yazılarımda görüşmek üzere iyi haftalar dilerim.