ÇOCUĞUNUZA
sınav sonrası dönemde yardımcı olmak için öncelikle uzak durmanız gerekenlerden sonra da neler yapabileceğinizden bahsedelim.
ANNE-BABALARIN UZAK DURMASI GEREKEN TUTUMLAR
“Ben sana demiştim” ile başlayan cümlelerden uzak durun:“Beni dinleseydin şimdi üzülmeyecektin”, “Sana o kadar söyledim ama dinleyen yok ki”, “Bütün sene çalışmazsan böyle olur”, “Ah beni zamanında dinleseydin”,”Ne olurdu sanki biraz daha çalışsaydın” pek çok ebeveynin yaptığı gibi aslında çok iyi niyetle, çocuğunuzun yaşanan süreçten ders alması, hatta zaman zaman motivasyonunun artması için yapacağınız bu konuşmalar çocuğunuzun yaşadığı kaygı ve stresi arttırmaktan başka bir işe yaramayacak.
Kıyaslama yapmayın:“Ablan/abin kafasını kitaplardan kaldırmıyordu.”, “Komşunun kızı istediği üniversiteyi kazanmış.” Sınav öncesinde de sınav sonrasında da çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamayın. Kıyaslama yapmak çocuğunuza yetersizlik hissettireceği gibi sınav öncesinde ve sonrasında kendisini başka kişilerle kıyaslamasına ve umutsuzluk yaşamasına neden olabilir.
Onun için yaptıklarınızı yüzüne vurmayın:Çocuğunuzu motive etmek ya da yaşanan durumdan ders almasını sağlamak vb. nedenlerle de olsa onun için yaptıklarınızı yüzüne vurmayın. Seni dershaneye gönderdim, her istediğini yaptım, özel öğretmenler tuttum, hiçbir şeyini eksik etmedim vb. cümleler çocuğunuzun suçluluk duymasından başka bir işe yaramayacaktır.
Tehdit etmeyin:Eğer sınavı kazanmazsan seneye dershaneye gidemezsin, bu sene puanın hangi okulu tutuyorsa yazarsın yoksa bir daha sınava girmek yok, sınavı kazanamazsan sana tatil yok, arkadaşlarınla görüşmek yok, çalışacaksın, … Bir anlık kızgınlıkla olsa da böyle cümleler çocuğunuzun yaşayacağı gerginliği arttıracak ve sizden uzaklaşmasını sağlayacaktır. Tehdit etmek yerine, çocuğunuz istediği başarıyı gösteremediğinde bir sonraki sefer hedefine ulaşmak için farklı neler yapabileceğini, neleri değiştireceğini konuşun ve onunla birlikte plan yapın.
Sınav sonrasında anne ve babaların çocuklarına yardımcı olmak için neler yapabilir?
Birlikte dinlenme ve tatil planları yapın:Hem çocuğunuz hem de siz zor yorucu bir süreci tamamladınız. Yaşadığınız stresten arınmak ve ailece keyifli vakit geçirmek için çocuğunuzla birlikte geçireceğiniz tatil- dinlenme planları yapın. Sınavda başarılı olsa da olmasa da güzel vakit geçirmeye hem çocuğunuzun hem de sizin ihtiyacınız olduğunu unutmayın.
Her türlü sınav sonucuna kendinizi hazırlayın:Çocuğunuzun her türlü sonuca hazır olması için, siz de kendinizi her türlü sonuca hazırlayın. Çocuğunuza güvenmeniz, yapacağına inanmanız onun başarılı olmasında elbet çok önemli. Ancak çocuğunuzu tanımadan ondan yüksek beklentilerde bulunmak kesin yaparsın, kesin bu üniversiteye girersin, senin kazanamaman gibi bir ihtimali düşünmüyorum bile gibi cümleler kurmak, çocuğunuzun yaşayacağı kaygıyı arttırabilir. Çocuğunuzu sınavı geçemese de, sınavda çok başarılı olsa da siz hala onun ebeveynisiniz ve onu seviyorsunuz. Bunu çocuğunuza hissettirin.
Duygularını ifade etmesi için ortam oluşturun:Çocuğunuz umursamıyor gibi görünse de zor bir dönemi atlattı. Sınav sonrasında yaşadığı duygu durumu değişebilir, çok büyük bir rahatlama yaşayabileceği gibi kaygı ve korku düzeyi artabilir. Duygusal anlamda dalgalanmalar yaşayabilir. Çocuğunuzun yaşadığı duyguları yok saymayın ve onları ifade edebilmesi için uygun bir ortam oluşturun.
Yanında olduğunuzu hissettirin:Sınavı iyi geçse de beklediği gibi geçmese de, sınavı kazansa da kazanmasa da onun yanında olduğunuzu hissettirin. Çocuğunuzun sınavdan sonra gergin olduğunu gördüğünüzde “Konuşmak ister misin ?”, “Canın sıkkın gibi görünüyorsun ?” “Senin için ne yapabilirim?” diye sormanız bu konuda size yardımcı olacaktır.
Bunların yanı sıra;
Çocuğunuza gelecekle ilgili umut verdiğinizden
Çocuğunuzu sınav sonuçlarından bağımsız taktir ettiğinizden
Çocuğunuzla tek diyalogunuzun dersler ve sınavlar olmadığından
Sınavların kişiliği değil bilgiyi ölçtüğü mesajı verdiğinizden
Sevginizi koşulsuz olarak sunduğunuzdan emin olun.
Eğer sınav sonrasında çocuğunuzun kaygı düzeyi hala yüksekse mutlaka bir uzman yardım alınmalıdır.