İlk defa 2008/Ekim öncesi sigortalı olup, bu tarihten sonra tarafına malullük veya yaşlılık aylığı bağlananların, emeklilik sonrası yeniden çalışmaya başlamaları halinde, haklarında uygulanacak mevzuat aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Bunlar, 5510 sayılı Kanunun geçici 14. Maddesi gereğince sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi çalışabilmektedirler.
STATÜ
AYLIK TÜRÜ
SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİ 2008/EKİM ÖNCESİ OLUP, 2008/EKİM SONRASI 5510 SAYILI KANUN KAPSAMINDA TARAFINA AYLIK BAĞLANANLARIN EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞTIKLARI STATÜ
4/a (SSK)
4/b (1-2-3 alt bentleri (BAĞ-KUR)
4/c-DEVLET MEMURU
4/a (SSK)
Malullük
Aylık Kesilir. Hakkında tüm sigorta kolları uygulanır.
Sigortalı sayılmaz. Aylık kesilmez
Aylık Kesilir. Hakkında tüm sigorta kolları uygulanır.
Yaşlılık
Özel Sektör
Tercihe bağlı olarak;
-Aylık kesilir. Tüm sigorta kollarına tabi tutulur.
-Aylık kesilmez. Prime esas kazançlar üzerinden kısa vadeli sigorta primi ile SGDP kesilir.
Kamu Sektörü
5335 sayılı Yasa gereği aylık kesilir.
Tüm Sigorta kollarına tabi tutulur.
Tercihlerine göre;
-İstekte bulunanların aylıkları talep tarihini takip eden aybaşından itibaren kesilir ve haklarında tüm sigorta kolları uygulanır.
-İstekte bulunmayanların aylıkları kesilmez ve sigortalı sayılmazlar.
5335 sayılı Yasa gereği aylık kesilir. Haklarında tüm sigorta kolları uygulanır.
4/b
(1-2-3 alt bentleri (BAĞ-KUR)
Malullük
Aylık kesilmez. Prime esas kazançlar üzerinden kısa vadeli sigorta primi ile SGDP kesilir.
Aylık kesilir. Tüm Sigorta kollarına tabi tutulur.
Aylık kesilir. Tüm Sigorta kollarına tabi tutulur.
Yaşlılık
Özel Sektör
Aylık kesilmez. Prime esas kazançlar üzerinden kısa vadeli sigorta primi ile SGDP kesilir.
-Kamu Sektörü
5335 sayılı Yasa gereği aylık kesilir.
Tüm Sigorta kollarına tabi tutulur.
Tercihlerine göre;
-İstekte bulunanların aylıkları talep tarihini takip eden aybaşından itibaren kesilir ve haklarında tüm sigorta kolları uygulanır.
-İstekte bulunmayanların aylıkları kesilmez ve sigortalı sayılmazlar.
5335 sayılı Yasa gereği aylık kesilir. Haklarında tüm sigorta kolları uygulanır.
4/c-DEVLET MEMURU
Malullük
Aylık kesilir. Tüm sigorta kollarına tabi tutulur.
Sigortalı sayılmaz. Aylık kesilmez
Aylık kesilir. Tüm sigorta kollarına tabi tutulur
Yaşlılık
Özel Sektör
Tercihe bağlı olarak;
-Aylık kesilir. Tüm sigorta kollarına tabi tutulur.
-Aylık kesilmez. Prime esas kazançlar üzerinden kısa vadeli sigorta primi ile SGDP kesilir.
Kamu Sektörü
5335 sayılı Yasa gereği aylık kesilir.
Tüm Sigorta kollarına tabi tutulur.
Tercihlerine göre;
-İstekte bulunanların aylıkları talep tarihini takip eden aybaşından itibaren kesilir ve haklarında tüm sigorta kolları uygulanır.
-İstekte bulunmayanların aylıkları kesilmez ve sigortalı sayılmazlar.
5335 sayılı Yasa gereği aylık kesilir. Haklarında tüm sigorta kolları uygulanır.
Malullük aylıklarında, malullük aylığı alırken, yeniden emekli oldukları statüde çalışanların malullük aylıkları kesilmektedir.
Statüden farklı statüde çalışanlar hakkında SGDP uygulandığı gibi, sigortalı sayılmadıkları durumlar da bulunmaktadır. Ayrıca, 4/c kapsamında malullük aylığı alanlar 4/a kapsamında çalışırsa aylıkları kesilmekte ve haklarında tüm sigorta kolları uygulanmaktadır.
Yaşlılık aylıklarında ise bazı genel kurallar olduğu görülmektedir.
2005 yılında yürürlüğe giren 5335 sayılı Kanun gereği, SGK’dan yaşlılık veya emekli aylığı alanların, emeklilik sonrası kamu işyerlerinde Kanunda belirtilen istisnalar dışında çalışmaları halinde aylıkları kesilmekte ve haklarında tüm sigorta kolları uygulanmaktadır.
Yine, yaşlılık aylığı almakta iken, emeklilik sonrası BAĞ-KUR kapsamında bir iş yapanlar 1/3/2006 tarihinden sonra bu kapsamda sigortalı sayılmamakta ve emekli aylıklarını almaya devam etmektedirler. Ancak, bunların istekleri halinde aylıkları kesilmekte ve haklarında tüm sigorta kolları uygulanmaktadır.
4/a, 4/b ve 4/c kapsamında yaşlılık aylığı alanların emeklilik sonrası özel sektör işyerinde 4/a yani SSK kapsamında çalışmaya başlamaları halinde ise tercihleri doğrultusunda haklarında SGDP veya tüm sigorta kolları uygulanmaktadır.
Emeklilik sonrası çalışmalar nedeniyle aylıkları kesilen ve haklarında tüm sigorta kollarına tabi prim alınan emeklilerin bu çalışmaları, farklı kurallar çerçevesinde ya emekli aylıklarının yeniden hesaplanmasında dikkate alınmakta veya müstakil hizmet olarak değerlendirilmektedir.
SGDP ödenmiş süreler ise, sigortalılık süresi ve hizmet olarak sayılmamakta, bu çalışmalar karşılığı emekli aylığında herhangi bir artış olmadığı gibi, toptan ödemeye de konu olmamaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında malullük veya yaşlılık aylığı alanların, emeklilik sonrası yeniden çalışmaya başlamaları halinde, emekli aylıklarının kesilip kesilmeyeceği veya haklarında hangi sigorta kollarının uygulanacağı konusunda 3 temel kritere bakılmaktadır. Bunlar,
- Sigortalılık başlangıç tarihi,
- Emekli aylığı türü ve statüsü,
- Üçüncüsü ise emeklilik sonrası çalıştığı statü ile işyerinin kamu/özel niteliğidir.
Diğer taraftan, ilk defa 2008/Ekim sonrası sigortalı olup bu tarihten sonra tarafına yaşlılık aylığı bağlananların emeklilik sonrası yeniden çalışmaya başlamaları halinde emekli aylıkları kesilmektedir.
29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı yasayla 5510 sayılı kanunun 6. ve 30. maddelerinde yapılan değişiklik öncesinde; emeklilerin sadece BAĞ-KUR kapsamında çalışmaları halinde, aylıklarından sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesilmek suretiyle çalışmalarına imkân verilmiş iken anılan kanunla bu uygulama kaldırılmış olup 10/2/2016 tarihini takip eden ödeme döneminden geçerli olmak üzere, ilk defa 2008/Ekim sonrası sigortalı olup bu tarihten sonra yaşlılık aylığı alanların emeklilik sonrası BAĞ-KUR kapsamında bir iş yapmaları halinde, bunlar 5510 sayılı kanun kapsamında sigortalı sayılmamıştır.
Ancak bunlardan, aylıklarının kesilmesi için yazılı istekte bulunanların yaşlılık aylıkları, talep tarihini takip eden ay başından itibaren kesilmekte ve haklarında tüm sigorta kolları uygulanmaktadır.
Diğer bir ifadeyle 5510 sayılı kanunda SGDP’ye tabi çalışma şekli bulunmamaktadır. SGDP sadece emeklilere özgü bir prim uygulaması olup uygulama ile emeklinin hem emekli aylığını alıp hem de çalışmasına imkân verilmektedir.
SGDP ödenmiş süreler, sigortalılık süresi ve hizmet olarak sayılmamakta, bu çalışmalar karşılığı emekli aylığında herhangi bir artış olmadığı gibi toptan ödemeye de konu olmamaktadır. SGDP ile çalışan emekliye iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından gerekli yardımların yapılması sağlanmaktadır.
İlk defa 2008/ Ekim sonrası SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı kapsamında sigortalı olup bu tarihten sonra tarafına;
- Malullük aylığı bağlananların, yeniden bu kapsamlarda çalışmaları halinde emekli aylıkları kesilip haklarında tüm sigorta kolları uygulanmaktadır.
- Yaşlılık aylığı bağlananlardan ise SSK ve Emekli Sandığı kapsamında çalışanların yaşlılık aylıkları kesilirken (SGDP uygulaması bulunmamaktadır.) BAĞ-KUR kapsamında çalışılması halinde, bu kanuna göre sigortalı sayılmadıklarından yaşlılık aylıkları kesilmemekte, ancak emeklinin yaşlılık aylığını kestirmesi ve hakkında tüm sigorta kollarının uygulanmasını istemesi halinde, aylığı kesilmektedir.
Aylıkları bu şekilde kesilenlerin işten ayrılıp yeniden aylık talebinde bulunmaları halinde, emeklilik sonrası çalışmaları emekli aylıklarının hesaplanmasında dikkate alınmaktadır.