SES
kısıklığı önemli bir hastalığın belirtisi olabilir, ciddiye alın.
Ses kısıklığı korkulacak, telaşa kapılacak bir problem midir, yoksa antibiyotiklerle geçen basit bir şikâyet midir? Ne zaman ciddiye almalıyız? Aniden oluşan ses kısıklığında telaşa kapılmayın. Ses kısıklığınız üst solunum yolu enfeksiyonlarına, alerjik bir nedene veya yüksek sesli bağırmaktan kaynaklanmış olabilir. Eğer ses kısıklığınız 2-3 haftadan daha uzun bir süredir devam etmekteyse ve üstelik sigara içiyor veya pasif içiciyseniz işte o zaman ciddiye alıp, soluğu yanımda alın derim.
SES KISIKLIĞININ NEDENLERİ
Ses kısıklığı oluşturan çok sebep vardır. Bunlar arasında çok basit ve kendiliğinden dahi iyileşebilecek sebepler olduğu gibi ciddi ve tedavisinin büyük ameliyatlar olabileceği hastalıklar olabilir. Ses kısıklığına sebep olabilecek hastalıklar arasında şunlar sayılabilir:
* Üst solunum yolu enfeksiyonları
Ses kısıklığının en sık görülen nedeninin üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır.
* Sesin yanlış kullanımı
“Sesini daha profesyonel kullanan insanlar yani şarkıcılar, öğretmenler, politikacılar, doktorlar, avukatlar veya pazarcılar gün içinde çok sık veya çok yüksek tonda konuşmak durumundadırlar.
* Mideden yukarı doğru asit kaçağının olması (Reflü)
Ses kısıklığına sebep olan hastalıkların başında ise reflü yer alır. Midedeki asidin yemek borusuna kadar gelmesi ve bu asit salgısının yemek borusunun dışına çıkıp ses telleri üzerinde zehirleyici (toksik) bir etki yapması ses kısıklıklarına sebep olur.
* Alerji
Ses kısıklıklarına neden olan bir diğer faktör, alerjidir. Bahar aylarında kişinin sesinde yorgunluk, ses tellerindeki ödemden dolayı bir kabalaşma olur.
* Nodül ve polipler
Sesin yanlış kullanımı ses telinde nodüle neden olur. Hastalar genelde; maça gidenler, sinirli bir şekilde çocuğuna bağıranlar veya pazarcılardan oluşur.
* Ses tellerinde ödem
Ses kısıklığına neden olan bir diğer hastalık, ses tellerinde oluşan ve ‘Reinke’ adı verilen ödem. Özellikle sigara içen kadınlarda görülen bu hastalık, kadınlarda erkek gibi kalın sesle konuşma şeklinde kendini gösteriyor. Reinke, çok konuşan, reflüsü olan, günde bir paketin üzerinde sigara içen kadınların hemen hepsinde oluşan bir problem.
* Ses teli hareketini sağlayan sinirlerin felci
* Şeker hastalığı veya sinir sistemi hastalıkları gibi vücudun diğer bölgeleriyle birlikte ses telini de tutan hastalıklar
* Psikolojik sebepler
* Gırtlak ve çevresindeki dokuların tümörleri
* Ses telleri çevresine gelen darbeler
* Akciğer hastalıkları
NE ZAMAN DOKTORA GİTMELİYİM?
* Ses kısıklığı 2-3 haftadan uzun sürerse.
* Ses kısıklığı ile birlikte aşağıdaki belirtiler varsa.
- Soğuk algınlığı gibi belirli bir neden yokken ağrı bulunması.
- Öksürükle kan gelmesi.
- Yutma güçlüğü.
- Boyunda şişlik.
- Birkaç günden uzun süren tam ses kaybı veya seste şiddetli değişiklik olursa; doktora gidilmelidir.
MUAYENE NASIL YAPILIR?
Poliklinik şartlarında endoskopik yöntemle ses teli ve çevresini görüntüleyebiliriz.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
*
NODÜLLER
: Nodülün oluşumuna yol açan ve sesini yanlış kullanmasını etkileyen faktörler belirleniyor. Daha sonra hastayı bunlardan arındırma çalışmaları başlar. Nodülde, cerrahi tedavi en son düşünülen yöntemlerden biri; ancak nodülün dışındaki polip ya da kist gibi tüm hastalıklarda cerrahi tedavi uygulanır.
*
SES TERAPİSİ
: Bir kişinin sesini düzgün bir şekilde kullanabilmesini hedefleyen bir tedavi yöntemi.
* Ses teli iltihabı genel olarak ilaç ile tedavi edilir.
*Mideden asit kaçağı (Reflü hastalığı) olan vakalarda hem ilaç tedavisi hem de hastanın alacağı bazı önlemler vardır. Hastanın kilo almaması, çikolata, çay ve kahve tüketiminden kaçınması, çilek ve domates yememesi, egzersiz yapması ve stresten, yağlı yiyeceklerden ve sigaradan uzak durması gerekmektedir
* Ses kısıklığı gırtlağın kötü huylu bir tümörüne bağlıysa hasta ameliyatla tedavi edilir.
Bu ameliyatta, tümörün yaygınlığına göre gırtlağın bir kısmı veya tamamı çıkarılır. Ses fonksiyonu bu ameliyattan mutlaka etkilenir. Ses kaybı hasta için büyük bir sosyal travma nedenidir. Bu ameliyatın nasıl yapıldığını görseniz inanıyorum ki size sigaranın zararlarını anlatmamıza hiç gerek kalmayacaktır.
NELERE DİKKAT ETMELİYİM?
Ses kısıklığının olmaması veya olursa da kolay iyileşmesi için hastanın dikkat edeceği bazı durumlar vardır. Bunlara arasında şunlar sayılabilir:
* Sigara ve alkol kullanılmaması (Sigaranın rolü çok daha fazladır) Sigara gırtlak ve Akciğer kanserinin yüzde 96 nedenidir. Yani sigara kullanmıyorsanız ve pasif içici değilseniz bu iki kansere yakalanma olasılığınız çok çok düşüktür.
* Sesin doğru tonda, kalınlaştırma ve inceltmeleri fazla yapmadan, kullanılması
* Çok uzun süre konuşmaktan kaçınılması, konuşmak zorundaysak bol su içilmesi
* Diyaframı kullanarak, gırtlak kaslarını çok yormadan konuşulması
* Boğaz temizleme hareketini yapmaktan kaçınılması
* Mideden asit kaçağı olan hastalar için; akşam saatlerinde çay, kahve, kola, alkol alınmaması, mideyi dolduracak kadar yemek yenmemesi, yemek yiyip hemen yatılmaması, yüksek yastıkta yatılması gerekir.