PSİKANALİTİK
kurama göre savunma mekanizmaları kişinin yaşadığı problem ve ya kaygı ile başa çıkmasına yardımcı olan yollardır. İnsan kendini eleştirirken cimri başkalarını eleştiren bonkör olma eğiliminde olduğu için bir problem karşısında sorunu kendinde aramak yerine çoğu zaman dış faktörlere yüklemektedir.
Savunma mekanizmaları da çoğu zaman kişinin içinde bulunduğu kaygı ile baş etmesine yardımcı olsa fazla kullanıldığı zaman kişinin gerçeklik algısını bozmaktadır. Kişinin benliği ile birlikte kişiler arası iletişim örüntüsü de zarar görür ve kendini kandırmasına yol açar.
En çok kullanılan savunma mekanizmalarından bazıları:
Bastırma: Kişinin kabul etmek istemediği, hoşuna gitmeyen şeyleri farkında olmadan bilinçaltına itmesidir. Kişi bunu ittiğinin farkında olmadan başka davranış örüntülerinde bu çatışmasını ortaya çıkarır.
İnkar: Kişinin yaşadığı problemi direk yok saymasıdır. Örneğin kızını kaybeden annenin sanki kızı hala varmış gibi her akşam ona süt ısıtması.
Çarpıtma: Olayları ve durumları kişinin kendi isteğine göre değerlendirmesi ve yorumlamasıdır.
Mantığa bürüme: Kişinin yaşadığı her şeye sürekli bahane bulmasıdır. Başarısız olan öğrencinin eğitim sistemini kötülemesi v.b.
Yer – yön değiştirme: Kişinin asıl duygusunu duygu yaşadığı kişiye ifade etmek yerine kendi istediği başka birine yönlendirmesi. Patronuna kızan adamın eve gelince çocuklarına bağırması gibi.
Karşıt tepki geliştirme: Birey yaşadığı duygu ve ya durumu tam tersi şekilde karşı tarafa iletmesidir. Örneğin; arkadaşının mutluluğunu kıskanan gencin sürekli arkadaşını ne kadar sevdiğinden bahsetmesi gibi.
Ödünleme: Kişinin başarısız olduğu bir alandaki yetersizliğini örtmek için herhangi başka bir alanda telafi etmesidir. Ders başarısı düşük olan gencin sporda kendini ispat etmesi gibi.
Yüceltme: Bireyin toplum tarafından kabul edilmeyen eğilimlerini başka bir alana taşıması. Şiddet eğilimi olan gencin çok iyi boksör olması gibi.
Bu savunma mekanizmalarından bazıları kişinin toplum içinde daha sağlıklı bir şekilde var olması için gereklidir. (Yüceltme)
Her insan hayatının belirli dönemlerinde mutlaka bu yollara başvurmuştur. Burada önemli olan nokta gerçek bir benlik içinde gerçekten bir çözüm için yaşanılan olaya objektif bakmaya ket vurmadan kullanmaktır.
Yoksa yaşanılan herhangi bir problem belirli bir zaman sonra yeniden ortaya çıkacak ve kişiyi olumsuz şekilde etkileyecektir. Halının altına itilen her problem bir gün mutlaka yeniden ortaya çıkar. Halıyı kaldırıp biriken tüm tozları yok etmeniz dileğiyle.
OK