Alanya’da senelerdir protokol lafı oldukça sık telaffuz edilir. Efendim “İftarda protokol olacak” veya “Filan feşmekan açılışını protokol yapacak” diye uzar gider. İyi güzel de protokolün ne kadar anlaşıldığı tam bir muamma, soru işaretidir.
Protokol çok geniş kapsamlı ve bir yerde sosyal davranış kurallarını da yönlendiren bir unsurdur. Maalesef bugünkü dünyamızda saygı ve nezaket fakirliği yaşanmaktadır. Protokol ise bir statü sembolü haline gelmiştir. Halbuki bu konularda ciddi bilgi sahibi olabilsek hem bireysel, hem de toplum olarak uygarlık seviyesini yükseltebiliriz.
Sosyal davranış kuralları toplumun kabul ettiği görgü, terbiye, saygı, hoşgörü gibi ilkelerin temelidir. Bu ilkeleri devlet düzeyinde ve resmi ilişkilerde düzenleyen ise protokol kurallarıdır. İkisi bir noktada birbirini tamamlar.
Protokol kuralları ise kesindir ve yorumlara açık değildir. Doğru uygulanması gereklidir. Protokol kurallarının ihlali ciddi uyuşmazlıklara yol açabilir.
Resmi tören ve toplantılar için uygulanan “Öncelik sırası” katı protokol kurallarına tabidir. Aynı şey yarı resmi tören ve toplantılar için de geçerlidir.
Alanya’ya gelince Korkonsüler hususunda sürekli bir yanlış yapıldığını teşhis ettim. Resmi tören, kutlama ve yemeklerde konsolosluk şefleri (Meslek memuru veya fahri olsun) aldıkları buyrultu (Exequator) nedeniyle kabul eden devletin özel himayesi altındadırlar. Resmi tören ve davetlerde öncelik sıraları yerel makam sahipleri ile rekabet durumunda değildir ve hiçbir zaman olmamalıdır. Toplu ortamlarda yerel mülki amirlerden (Kaymakam) sonra birinci sırada yer almaları icap ederken, Alanya’da maalesef böyle bir uygulama yoktur.
Konsolosluk ilişkileri hakkında Viyana Sözleşmesi (24 Nisan 1963) bütün bu uygulamaları düzene sokmuştur.
Netice olarak bol bol işittiğimiz “Protokol” keyfi bir uygulama değil, ciddi ve kurallara göre tatbik edilmesi gereken bir durum arz eder.
Bu kuralları bir an evvel öğrenip tatbik etmeye başlasak, en azından doğru istikamette bir adım ilerlemiş oluruz.