C-130 Hercules nakliye uçağı fikri, Kore Savaşı sırasında ABD Hava Kuvvetleri'nin II. Dünya Savaşı'ndan kalma nakliye uçaklarının (C-119, C-46, C-47 gibi) muharebe sahası ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kaldığını görmesiyle ortaya çıktı.
Kore Savaşı'nda, uçakların kısa ve bozuk toprak pistlere inebilmesi, her türlü hava şartında görev yapabilmesi ve daha yüksek kapasiteye sahip olması gerekliliği anlaşıldı.
ABD Hava Kuvvetleri, 1951 yılında bu yeni gereksinimlere uygun bir uçak tasarlamaları için birçok firmaya resmî bir bildiri yayımladı.
Yeni uçaktan istenenler arasında şunlar vardı:
Toprak pistlere inebilme.
Alçak ve yüksek irtifada görev yapabilme.
72 tam teçhizatlı asker veya 64 paraşütçü taşıma kapasitesi.
Asgari 2 bin km uçuş menzili.
Bir motoru dursa bile uçuşa devam edebilme.
Fikir babası olarak tek bir kişi yerine, Lockheed firmasının tasarımı olan Model 82'yi geliştiren ekibin liderleri öne çıktı.
Model 82 tasarımı, sunulan on farklı tasarımdan ABD Hava Kuvvetleri tarafından kabul edilen oldu.
Lockheed'in tasarımı 2 Temmuz 1951'de kabul edildi ve geliştirme sözleşmesi imzalandı.
İlk prototip olan YC-130, 23 Ağustos 1954'te ilk test uçuşunu gerçekleştirdi. Uçağın başarılı ve geleceğe dönük bir tasarım olmasını sağlayan temel özellikler, aynı zamanda zorlukların aşılmasıyla ortaya çıktı: O gün için yüksek güç kaynağı sağlayan pervaneli jet motorların kullanılması, uçağın kısa ve bozuk zeminlere inme, kalkma yeteneğini sağladı ancak bu yeni teknolojiyle ilgili geliştirme süreçleri zorluklar içermişti.
Yerden yükleme ve boşaltmaya olanak tanıyan alçak gövde ve arka rampa tasarımı, lojistik operasyonları kolaylaştırdı ancak yapısal dayanıklılık ve hava akış mühendisliği açısından yeni çözümler gerektirdi.
Gelecek vadeden bu tasarım, beklenenin üstünde başarı gösterince Yunan mitolojisindeki doğaüstü güce sahip kahramana atfen "Hercules" adını aldı ve Aralık 1956'dan itibaren ABD Hava Kuvvetleri'nde hizmete girmeye başladı.
C-130, 71 yılı aşkın süredir üretimine devam edilen ve dünyada en uzun süre kesintisiz üretilen askerî uçak unvanını taşıyor.
71 yıllık hizmet süresi boyunca, çatışma, kaza, pilot hatası ve hava durumu dâhil 400'den fazla C-130 uçağının kaza kırıma uğradığı tahmin edilmektedir. Farklı kaynaklara göre, bu kazalar sonucunda toplamda 3 bin 466 kişinin hayatını kaybettiği belirtilmektedir.
Son olarak hepimizin yüreğini yakan, milletimizi yasa boğan kaza son olsun, şehitlerimizin ruhları şad, mekânları cennet olsun, hepimizin başı sağ olsun.
Esen kalın…