Günlük hayatın getirdiği zor koşullar üzerimizdeki stresi arttırır hale gelmiştir. Yoğun stres altında yaşayanlar bunun bedelini hem bazı iç organlarında ortaya çıkan hasarlarla, hem de boyun bölgesinde çıkan ağrılar ve tutulmalarla ödemektedir. Boyun tutulmaları her yaş gurubunda ortaya çıkabilir ve önemli sorunlar oluşturabilir. Boyun tutulması sonucunda yaşam kalitesi önemli derecede etkilenmektedir. Eğer tutulan boyun açılmazsa ileri seviyelerde boyun fıtığı ve kireçlenmelere sebep olabilir. Boyun tutulması halinde kişi başını ancak bir tarafa döndürebilmekte ve normal olarak bir taraftan ötekine çevirememektedir. Genellikle boynu destekleyen kasların aşırı gerilmesi ile oluşur. Ağır bir şey kaldırmak, aşırı spor, iş aktivitesi, yanlış masa başı çalışması kas spazmına neden olabilir. Ayrıca yanlış pozisyonda uyumak ve yüksek yastık da boyun tutulması yapabilir. Bu hastalığın çalışan insanlarda görülme ihtimali daha fazladır. Alanyada çok yaygın olan klimalar da boyun tutulmasına yol açabilir. Klimanın sebep olabileceği rahatsızlıkları önlemek için, bulunduğunuz ortamın havasını birden değil yavaş yavaş soğutun. Terliyken kesinlikle klimalı bir ortama girmemeye çalışın. Boyun tutulmalarının tedavisini açıklamadan önce boyun anatomisi ve boyun mekaniği ile ilgili kısaca bilgilendirme yapmak isterim.
BOYUN ANATOMİSİ
Boyun, baş ile vücut arasındaki bağlantıyı sağlar. Başımızı destekler ve dengeli pozisyonda tutar. Başın birçok yöne rahat hareket etmesini sağlar. 7 adet boyun omurundan oluşur. Bu omurlardan en üst ikisi farklılaşarak kafatası kemiğine tutunmasını sağlar. Boyun omurları arasında diskler bulunur. Diskler aslında omurların birbirine sürtünmesini engelleyen jöle kıvamında yastıkçıklardır. Disklerin görevi üzerine düşen yük miktarını dengeli olarak alt seviyelere iletmektir. Boyun omurları diskler ve güçlü bağlar ile birbirine tutunurlar. Bu sistem kaslar ile esneklik kazanır ve kuvvetlenir. Boyun omurgası içerisinden omurilik ve sinirler geçer. Omurilik 2 cm kalınlığında beyinden aldığı emirleri tüm vücuda ileten son derece önemli bir yapıdır. Boyunda omurilikten çıkan sinirler el ve kolumuzun hareketini, hissini ve kuvvetini sağlarlar. Sağlıklı boyun dengeli boyundur. Bu dengeyi sağlamak için boyun omurgası doğal bir eğime sahiptir. Bu eğimin korunması rahat ve ağrısız boyun için çok önemlidir. Bu eğim bozulursa boyun omurgasında hasar ve bozulma başlar. Bu da boyun ve kol ağrısını arttırır. Hatta boyun düzleşmesi diye tabir ettiğimiz durum da buna en yaygın bir örnektir.
BOYUN TUTULMASININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Genelde dokunduğumuz bölgede ağrılı ve hassas bir kas dokusu vardır. Dokunmakla hasta rahatsız olur, başını rahat çeviremez. Zaten bu tutulmalar genelde tek taraflı olur. Boynu tutulmuş bir kişi rahat araba kullanamaz, evde rahat yemek yapamaz ve benzeri birçok konuda zorluk çeker.
Boyundaki tutulmanın altında yatan bir fıtık değilse onu tedavi etmek daha kolay olur. En başta hayatımızda strese sebep olan faktörleri azaltmamız veya yok etmemiz gerekmektedir. Boyun ağrımız olsa da olmasa da ortopedik bir yastığınız muhakkak olmalıdır. Ortopedik yastık sayesinde boynunuz daha güvende olacaktır. Gerek kullanılan özel visko malzemesi, gerekse boynu anatomik pozisyonda koruma özelliği ile boyun sağlığımızın ömrünü uzatırız.
Boyun ağrılarında en etkili tedavi yöntemi fizik tedavidir. Fizik tedavi uygulamalarının amacı ağrıyı gidermek, kasılmış adaleleri gevşetmek, kısıtlanmış boyun hareketlerinin yeniden yapılabilmesini sağlamaktır. Bu hedeflere ulaşabilmek için kullanılan en etkili uygulamalardan birisi Avrupada son yıllarda kullanılmaya başlanan ve ülkemizde de yaygınlaşan ağrısız, ameliyatsız ve ilaçsız bir yöntem olan manuel tedavidir.
MANUEL TEDAVİ NEDİR?
Manuel tedavi diye adlandırdığımız elle tedavi yöntemi son yıllarda ülkemizdeki televizyonlarda sık sık haber olarak veya sağlık programlarında gündeme gelse de Avrupa, Kanada, A.B.D. ve Uzakdoğu ülkeleri gibi birçok ülkede uzun zamandır kullanılmakta ve birçok klinikte öğretilmektedir. Bu tedavi sırasında germe, bastırma, döndürme gibi değişik elle tedavi teknikleri problemli bölgeye uygulanabilmektedir. İlk uygulamada bile sonuca gidilebilir. Genellikle tedavi başarılı sonuçlarını birkaç seansta gösterir. Ancak daha ağır vakalarda süre uzayabilir. Tedavi sırasında herhangi bir ilaç kullanımına da ihtiyaç yoktur. Başta boyun tutulmaları olmak üzere bel fıtığı veya diğer bölge problemlerinde de uygulanabilir. Yan etkilerinin diğer fizik tedavi uygulamalarına oranla minimal olması da uygulamada büyük kolaylık ve öncelik sağlar. Boyun omurlarının en üstte olması traksiyon dediğimiz boyun çekme uygulamasını da uygun hale getirir. Bu tedavinin amacı boyun omurlarının arasını açarak eklem takılmalarını gidermek ve sıkışan dokuları gevşetmektir. Böylece sinir üzerinde oluşan baskı da ortadan kalkmaktadır. Bu sistem yurt dışında o kadar yaygındır ki 15-20 dakikalık manuel tedavi seanslarına giden çok sayıda çalışan kesim vardır. Erken tespit en kısa sürede en uygun tedaviye karar verilmesini sağlar. Doğru bir zamanlama ile yapılan manuel müdahaleden hastanın faydalanma oranı daha yüksek olur. Manuel tedavinin ardından hastaların istirahat etmeleri gerekmektedir.
Manuel tedavi uygulayacak kişi bunun eğitimini uzman kişiler tarafından almamışsa fıtıktan felce kadar giden hatalı uygulamalara maruz kalabilirsiniz.
BOYUN SAĞLIĞINIZ İÇİN ÖNERİLER
-Asla ağır cisimleri kaldırmayın, çekmeyin ve itmeyin.
-Taşıyacağınız yükleri eşit olarak her iki elinize bölün.
-Başınızla yük taşımayın. Baş seviyesinin yukarısına doğru yük kaldırmayın.
-Boynunuzu sürekli öne eğik veya aynı pozisyonda sabit tutmayın.
-Özellikle bilgisayar başında 30 dakikada bir pozisyon değiştirin.
-Telefonla konuşurken boyun ve omuz arasına sıkıştırmayın.
-Otururken sırtınızı düz tutun ve yaslanın.
-Gerekirse boyun yastığı ile boynunuzu takviye edin.
-Aşırı yüksek yastık kullanmayın. Ortopedik boyun yastığı tercih edin.
-Çalışma şartlarınızı ve koşullarınızı iyi düzenleyin.
-Boyunluk ancak çok ağır sinir basılarında kullanılmalı ve normal şartlar altında 2-3 haftadan daha uzun süreli kullanılmamalıdır.
-Boyun kaslarınızı güçlendirici egzersizler yapın.