- Bel ve boyun fıtığı, modern yaşamın getirdiği hareketsizlik, kötü duruş alışkanlıkları ve teknolojik cihazların yoğun kullanımı nedeniyle günümüzde sıkça karşılaşılan rahatsızlıklar arasında yer alıyor. Günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen bu problemler, zamanında alınan önlemlerle kontrol altına alınabilir. Bel ve boyun fıtığı teşhisi konmuş kişilerin dikkat etmesi gereken pek çok önemli nokta vardır. Bu yazımızda hem yaşam kalitesini artırmak hem de ilerlemeyi önlemek adına nelere dikkat edilmesi gerektiğini ele alacağız.
1. Duruş ve Ergonomi Hayati Önem Taşır
Fıtık şikâyeti olan kişilerin bel ve boyun sağlığını koruyabilmesi için duruşuna dikkat etmesi şarttır. Uzun süreli masa başı çalışmaları sırasında doğru oturuş pozisyonu büyük önem taşır. Sırt düz, omuzlar geride ve ayaklar yere tam basacak şekilde oturmak gerekir. Bilgisayar ekranı göz hizasında olmalı, baş öne doğru eğilmemelidir. Bu hem boyun fıtığı hem de bel ağrılarının önüne geçmede etkili bir yöntemdir. Aynı şekilde, uzun süre ayakta duran kişilerin ağırlıklarını iki ayağına eşit olarak dağıtması gerekir. Uzun süre ayakta kalmak zorunda olanlar, arada bir ayaklarını yükselterek dinlendirmeli, gerekiyorsa ayakkabı içine ortopedik tabanlık kullanmalıdır.
2. Ağır Kaldırmaktan Kaçınılmalı
Bel ve boyun fıtığı olanların dikkat etmesi gereken bir diğer önemli konu ise ağırlık kaldırma şeklidir. Ani hareketlerle, eğilerek ya da yanlış teknikle ağırlık kaldırmak, omurlar arasındaki disklerin daha da zarar görmesine neden olabilir. Bir şeyi yerden alırken belden eğilmek yerine dizleri bükerek çömelmek ve yükü vücuda yakın tutarak kalkmak gerekir. Mümkünse ağır kaldırmaktan tamamen kaçınılmalıdır.
3. Fizik Tedavi ve Egzersiz Programları İhmal Edilmemeli
Fıtık tanısı konan hastalara genellikle kişiye özel fizik tedavi programı önerilir. Bu programlar, bel ve boyun kaslarını güçlendirmeye, esnekliği artırmaya ve ağrıyı azaltmaya yönelik egzersizleri içerir. Özellikle karın, bel ve sırt kaslarını güçlendiren egzersizler fıtığın ilerlemesini engellemede etkilidir. Ayrıca yüzme, pilates gibi düşük etkili egzersizler de omurgayı destekleyici kasların güçlenmesine katkı sağlar. Ancak her egzersiz fıtık hastalarına uygun olmayabilir. Bu nedenle bir uzmandan destek alınarak hareket programı oluşturulması en sağlıklı yol olacaktır.
4. Yatak ve Uyku Pozisyonu Doğru Seçilmeli
Uykuda geçirilen süre, vücudun dinlenmesi açısından çok önemli olmakla birlikte, fıtık problemi olanlar için uyku pozisyonu hayati önem taşır. Bel fıtığı olanlar genellikle sırt üstü yatarken dizlerinin altına bir yastık koyarak omurganın doğal eğriliğini koruyabilir. Boyun fıtığı olanlar ise boyun desteği sağlayan ortopedik yastıklar kullanmalıdır. Çok yüksek veya çok alçak yastık kullanmak, boyun kaslarını zorlayarak ağrıya neden olabilir. Ayrıca yatak seçimi de oldukça kritiktir. Ne çok sert ne de çok yumuşak yataklar önerilmez. Ortopedik ve vücut ağırlığını dengeli bir şekilde destekleyen yataklar tercih edilmelidir.
5. Stresten Uzak Durmak Gerekir
Fiziksel faktörler kadar, duygusal ve psikolojik faktörler de bel ve boyun ağrılarını etkileyebilir. Özellikle stres, kaslarda gerginliğe neden olarak mevcut rahatsızlıkları tetikleyebilir. Yoga, meditasyon, nefes egzersizleri gibi gevşeme teknikleri, hem zihinsel rahatlama sağlar hem de kasların gevşemesine yardımcı olur.
6. Uzun Süreli Oturma veya Hareketsizlikten Kaçının
Ofis çalışanları, öğrenci ya da şoför gibi uzun süre oturmak zorunda kalan kişilerin belirli aralıklarla ayağa kalkarak hareket etmesi gerekir. Her 30-40 dakikada bir kısa yürüyüşler veya esneme hareketleri yapmak, omurga üzerindeki baskının azalmasına yardımcı olur.
7. Sigara ve Fazla Kilodan Uzak Durun
Sigara içmek, omurga disklerinin beslenmesini bozarak fıtık oluşumuna zemin hazırlayabilir. Aynı şekilde fazla kilo da bele binen yükü artırarak hem bel hem de boyun fıtığını kötüleştirebilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, bu hastalıklarla mücadelede en etkili adımlardan biridir. Bol su içerek de disklerin su ihtiyacını karşılamayı unutmayın.
Sonuç olarak, bel ve boyun fıtığı olan kişilerin yaşam tarzlarında bazı değişiklikler yapması, şikayetlerin azalmasında ve hastalığın ilerlemesinin durdurulmasında büyük rol oynar. Doğru duruş, uygun egzersizler, ergonomik düzenlemeler ve bilinçli bir yaşam tarzı ile fıtıkla baş etmek mümkündür. Ancak her bireyin durumu farklı olduğu için bu öneriler mutlaka bir uzman görüşüyle birlikte değerlendirilmelidir. Unutmayın; bedeninize gösterdiğiniz özen, yaşam kalitenizin temelini oluşturur.