Kalpten çıkan büyük damar 'Aort Damarı' olarak adlandırılmakta. Bu damarın genişlemesi 'Aort anevrizması' olarak tanınmakta ve belli sınırlara vardığında hayatı tehdit eden, ani kayıplara neden olabilecek bir hastalık grubunu oluşturmaktadır. Aort anevrizması damar duvarının bir bölümünde duvarın zayıflaması neticesi damarın genişlemesi, balonlaşması durumudur. Nasıl balon şiştiğinde duvarları giderek incelir ve bir noktada aniden patlar, damarın genişlemesi de aniden damar duvarının yırtılmasına ve hastanın kaybına neden olabilir.
En sık rastlanan aort anevrizmaları batın bölgesindeki aortun genişlemeleridir. Abdominal Aort Anevrizması (AAA) olarak adlandırılır ve olguların yüzde 80'ini oluşturur.
Son 30 yılda tanısı konulan AAA vakalarının sayısı üç kat artmıştır. Özellikle yüksek tansiyon ve damar sertliği bulunan insanlarda daha sık ortaya çıkabilmekte. Erkek hastalarda bayanlara göre 4 kat daha fazla rastlanmakta. Son yapılan araştırmalar, sigara alışkanlığı ve yüksek tansiyonu olan 60 yaş üstü erkeklerin en yüksek riski taşıdığını göstermektedir.
NASIL BİR ŞİKAYET VERİR?
Klinik olarak genelde sessiz seyreden bir hastalıktır. Başka bir nedenle batın ultrasonu yapılırken tesadüfen tanı konulması sık rastlanmakta. Klinik olarak belirtileri ilerlemiş anevrizmalarda etrafa baskı yapması sonucu karın ve bacak ağrıları başlayabilir. Bazen de düşük kilolu hastalarda batında damar ve damardan yansıyan nabzı elle hissetmek mümkün hale gelir.
TEDAVİ
Aort damarın çapı 5 mm'i geçtiğinde damarın yırtılma riski artar. Dolayısıyla tedavi edilmesi gerekli hale gelir. Tedavi olarak 2 yöntem uygulanır:
1-CERRAHİ: Anestezi altında batındaki aort damarına direkt müdahale edilir. Zayıflamış, genişlemiş bölümü alınır, yapay damar ilave edilerek kan akımı tekrar sağlanır.
2-EVAR: Cerrahiye, dolayısıyla anesteziye gerek kalmadan, angio odasında yapılan bir girişimdir. Kasık damarından girilerek aort içine 'Stent greft' olarak adlandırılan yapay damar konulmakta, böylece kan akımı tekrar sağlanmaktadır. Bu yeni teknik, uygun hastalarda uygulanabilmekte ve cerrahiye göre daha avantajlı olabilmektedir.
Sonuç olarak, bu tür bir damar hastalığı sessiz bir hastalık olarak ilerlemekte, ve kendini belli ettiğinde tedavi şansı olmamaktadır. Hastaların yüzde 50'sine damar yırtılması sonrası acil olarak geldiğinde tanı konulmaktadır. Dolayısıyla her zaman belirtildiği gibi, erken tanı konulması son derece önemlidir.
Herkese sağlıklı günler.