Hiç şüphesiz Antalya ve özellikle Alanya’da Rus turistlerin, bölgeye entegre olmasında, yerleşmesinde, bir önceki başarılı Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun katkısı büyük. Çavuşoğlu Rusya Dışişleri Bakanı mevkidaşı Sergey Lavrov’u Antalya’da sıklıkla konuk ediyor. Çavuşoğlu’nun Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergey Viktoroviç Lavrov ile olan yakın dostluğunun etkisinden dolayı Rusların Antalya ve Alanya’yı tercih etmesi söz konusu. Nerdeyse gelenekselleşen Antalya Diplomasi Forumu’nda, birçok ülkenin Dışişleri Bakanları, diplomatlar bir araya geliyor.
Antalya ve ilçelerinde yabancı uyruklu nüfusun en fazla olduğu ülkelerin başında Rusya geliyor. Tatil için Türkiye'yi ve Antalya'yı tercih eden Ruslar, yerleşmek için de rotalarını Akdeniz’in incisi bu güzel kente çeviriyor. Doğası ve tarihi dokusunun yanı sıra bitki örtüsü de Rusların tercih sebepleri arasında bulunuyor.
Ruslar Antalya’yı mesken tuttu
Antalya’nın yerleşik yabancı nüfusu, 26 bin 821 yeni göçle 102 bin 643’e ulaştı. 100’ü aşkın ülkeden insanın yaşadığı Antalya’da Ruslar, 16 bin 724 kişiyle ilk sırada yer alıyor…75 bin 822 yerleşik yabancı vatandaşın ikamet ettiği Antalya’ya 2019 yılında 26 bin 821 kişi daha yerleşti. 1 milyon 531 bin 180 yabancı vatandaşın ikamet ettiği Türkiye genelinde, Antalya 102 bini aşan yabancı sayısıyla ilk sıralarda yer alıyor. Rusya-Ukrayna savaşının ardından bu ülkelerden çok sayıda kişi Antalya'ya yerleşti.
Kent nüfusunun artması nedeniyle kiralar yükseldi, Türkçe tabelaların yanına artık Rusça tabelalar da konmaya başladı. Rusya ile Ukrayna arasında Şubat 2022'de başlayıp devam eden savaş nedeniyle iki ülkeden Antalya'ya ciddi göç yaşandı. Özellikle Rusya'daki seferberlik ilanı sonrası göçün hızı arttı. Rus ve Ukraynalıların göçünün arından ev kiraları ile konut fiyatları arttı. Kent trafiğinde çok sayıda Rus ve Ukrayna plakalı araç görülmeye başlandı. Resmi rakamlara göre; kent genelinde 177 bin yabancının geçici veya normal ikamet izni bulunuyor. Bunların 51 binini Ruslar, 20 bine yakınını da Ukraynalılar oluşturuyor.
Yerleşik yabancılar arasında, ilk sırayı Ruslar alıyor. 10 bin civarında olan Rus vatandaşı sayısı 2019 yılında 16 bin 724’e yükseldi. Rus nüfusunun 6 bin 525 kişisi Alanya’da yaşıyor. Alanya’yı 3 bin 996 kişiyle Konyaaltı, 2 bin 802 kişiyle Muratpaşa ve 1004 kişiyle Kemer takip ediyor. Antalya’da Rusça konuşan yaklaşık 200 bin kişi yaşarken konut satın alan 90 bin Rus vatandaşı mevcut.
İranlılar Almanlardan daha fazla
2019 yılında Antalya’da yaşayan İranlıların sayısı, ikinci sırada yer alan Almanların sayısını geçti. Kentte 9 bin 778 İranlı yaşarken, üçüncü sıradaki Almanların sayısı 9 bin 224 oldu. Onları 9 bin 77 kişiyle Kazakistan, 7 bin 916 kişiyle Kırgızistan vatandaşları takip etti.
Yoğunluk Alanya ve Muratpaşa’da
Yabancı nüfusun ikamet için tercih ettiği ilçeler sıralamasında toplam 29 bin 835 kişiyle Alanya birinci sırada yer aldı. İkinci sırada 24 bin 928 kişiyle Muratpaşa, üçüncü sırada ise 18 bin 509 kişiyle Konyaaltı geliyor. Antalya’nın diğer ilçelerindeki yabancı nüfus sayısı şöyle: Kepez 7 bin 876, Manavgat 7 bin 197, Kemer 5 bin 333, Serik 4 bin 268, Aksu 1297, Döşemealtı 1140, Kaş 1014, Kumluca 369, Finike 263, Gazipaşa 251, Demre 157, Korkuteli 125, Elmalı 40, Akseki 32, İbradı 8.
Antalya’da oy kullanan yabancı seçmen sayısı
Yerel seçimler öncesi Antalya ki yerleşik yabancıların seçmen tutumları tartışıldı. YSK sistemine göre Kasım 2022 tarihi itibariyle Antalya’da sadece Rusya, Ukrayna ve Suriye kökenli seçmen sayısının 7.330 kişiye ulaştığı tespit edilmiştir. Yabancı seçmenlerin devlet ile sorun yaşamamak adına genellikle iktidar partisine oy verdikleri görülmektedir.
Yabancı uyrukluların çalışma durumları
130 ülkeden 20 bin 872 sigortalı çalışanın bulunduğu Antalya’da ikamet için izin verilen yerleşik yabancı sayısı 178 bine yaklaştı.Antalya’da yabancı uyruklu nüfusun en fazla olduğu ülkelerin başında ise Rusya geliyor. 100’ü aşkın ülkeden Antalya’ya yerleşen yabancıların büyük bir kısmı turizm sektöründe çalışıyor. 50 bin civarı Rus, Antalya’da yerleşik yabancı olarak hayatını sürdürüyor. Rusları, yaklaşık 20 bin kişiyle Kazakistan takip ediyor. Kazakistan’ın ardından sırasıyla İran, Almanya, Kırgızistan geliyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ekim ayı itibarıyla Antalya’da satışı yapılan 55 bin 66 konutun, 14 bin 656’sını yabancılar satın aldı. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası verilerine göre, 16 Eylül itibarıyla yabancıların kurduğu şirket sayısı 5 bin 317’ye ulaştı. Kentte 2018 yılında 400, 2019’da 473, 2020’de 421 ve 2021’de 554, 2022’de 819 yabancı şirket kuruldu. Bu alanda Ruslar 869 şirketle ilk sırada. Onları 692 şirketle Almanlar, 614 şirketle İranlılar takip ediyor.
Alanya Rus Eğitim ve Kültür Derneği
Kentteki Rus nüfusunun yoğunluğu özellikle Alanya’da öyle noktaya gelmiş ki 2020’de Antalya’nın Alanya ilçesinde yaşayan Ruslar, 2’nci Dünya Savaşı’nda Sovyetler Birliği’nin Almanya’ya karşı kazandığı zaferin 75. yıl dönümünü koronavirüs salgınından dolayı balkonlarda kutlamışlardı. Kutlama programı Başkanlığını Ekaterina Gündüz’ün yaptığı Alanya Rus Eğitim ve Kültür Derneği tarafından, 'Rusya Zafer Bayramı' nedeniyle hazırlanmıştı. Dernek Uluslararası Teşekküller ve İşbirliği Dernekleri sahasında faaliyet gösteriyor. Alanya Rus Eğitim ve Kültür Derneği Başkanı Ekaterina Gündüz, Alanya’da yaşayan yerli ve yabancı vatandaşları çevreye karşı duyarlı olmaya davet ediyor. Ruslar Alanya’da en çok Mahmutlar Mahallesi’ndeikamet ediyorlar. Rusya, Antalya'da kurulan yabancı katılımlı şirket sayısında liderliği başka ülkeye kaptırmıyor. Ruslar sadece 2022 yılında Antalya'da 58 şirket kurdu. Rusların çoğunlukta olduğu yabancı yerleşimcilerin en çok şikayet ettikleri konu ise astronomik kira artışları .Ocak 2023'te Türk makamları, yabancıların turistik oturma izni başvuruları üzerindeki kontrolleri sıkılaştırması, 16 Ekim 2023’den itibaren oturma izni almak isteyenler için asgari gayrimenkul maliyetini küçük kasabalarda 50 bin, büyükşehirlerde ise 75 bin yerine 200 bin dolara çıkarılması, konut kiralarındaki dolar bazındaki artışlar nedeniyle son bir yılda Antalya'da sürekli ikamet eden yabancıların sayısında 40 bin kişi azalma olması yetkilileri kara kara düşündürüyor olmalı. Çünkü resmi verilerine göre Ocak 2024 itibarıyla 1 yılda oturma iznine sahip 54 binden fazla Rus Türkiye'den ayrılırken, genel olarak Türkiye'de yasal olarak ikamet izniyle ikamet eden yabancıların sayısı çeyrek milyon kişi azaldı.
Antalya için bir şeyler yapmalı ama ne yapmalı?
Dışişleri eski Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu başkanlığında, ekonomistlerin, akademisyenlerin, turizm acentesi temsilcilerinin, gazetecilerin ve yerel yöneticilerin katılacağı toplantılarda bu konu acilen masaya yatırılmalı. Yoksa Antalya sahilleri bu gidişle terk edilmiş oteller mezarlığına döner.
Seçilmiş Kaynakça
https://www.instagram.com/p/CcpaEizMLZo/
https://ria.ru/20240210/turtsiya-1926574606.html
https://www.politikyol.com/antalyadaki-yerlesik-yabancilar-ve-goc-sorunu/
https://aktob.org.tr/antalyanin-yerlesik-yabanci-nufus-orani-102643e-ulasti/
https://www.aa.com.tr/tr/yasam/salgin-antalyadaki-yerlesik-yabanci-sayisini-artirdi/2500656
https://tr.foursquare.com/v/alanya-rus-eğitim-ve-kültür-derneği/572452b1498e9434438e9e87
https://www.indyturk.com/node/506231/ekonomi̇/antalyada-kurulan-rus-şirket-sayısı-üç-kat-arttı
https://www.milliyet.com.tr/galeri/burasi-antalya-ruslar-balkonlara-cikti-boyle-kutlama-yaptilar-6208829/1
https://www.ntv.com.tr/galeri/ntvpara/antalyadatersine-goc-rus-ve-ukraynalilara-oturum-izni-zorlasti-rota-sirbistan-ve-dubaiyedondu-kira-fiyatlari-dusmeye-basladi,5zJP1IcfHEmHZHT25wJo-g/gaKXdig8Mki1SPdypoJXqA