ALEVİLER
hakkında yazılmış...
Gerek iyi niyetli, gerekse art niyetli...
Yüzlerce kitap var.
Kimi Aleviler tarafından kaleme alınmış...
Kimi de diğerleri tarafından.
Abartılı yazılar her iki tarafta da mevcut.
Biri göklere çıkarırken...
Diğeri yerin dibine sokmaya çalışıyor.
Durum böyle olunca anlamak zorlaşıyor.
Yalnız benim bir avantajım vardı.
Dört yıl Tokat'ta Alevileri tanımak.
Neredeyse memurların yarısı Aleviydi.
Davranışlarıyla, anlayışlarını ölçerek...
Tarafsız araştırmacıları okuyarak...
Bu konuda iyi ve kötü ne varsa...
Kaleme alanları tercih ettim.
Onlar üzerinden inceleme yaptım.
****
Alevilik, dinsel midir...
Yoksa kültürel bir yapı mı?
Cem evleri ibadethane midir...
Yoksa alevi kültür ocağı mı?
Yüz yıllardır tartışılır.
Hala da tartışmalar sürer.
Ve bilim insanları da bu konuda...
Çeşitli anlayışlara yönelmiştir.
Kimi dinsel bir inancın evrimi der.
Kimi Kültürel bir yapının devamı.
****
Oysa yazılanlara bakılırsa...
Her ikisinin karışımı görülür.
Yani din ve kültür iç içedir.
Alevilik dinsel bir anlayışın yanında...
Kültürel bir yapının varlığıdır.
Cem evleri bir ibadethane olduğu gibi...
Kültürün sürdürüldüğü bir toplanma alanıdır.
****
Bu anlamda aleviliğe din...
Ya da kültür demek mümkün değil.
Yer yer Orta Asya inançları hakim.
Şaman dininin birçok ritüeli hala etkili.
İslam dininin ağırlığı var.
Ancak eski Türk gelenekleri çok baskın.
****
Aleviliğin temeli Hz. Ali kaynaklı.
Böyle bakılınca Şiiliğin bir alt kolu...
ve ona bağlı gibi görünüyor.
Hz. Ali'nin ilk halife olmasına...
Ve halifeliğin onun soyundan gelmesi...
Seçim yapılmaması gereğine inanıyorlar.
****
Aleviliğe kabul edilme törenleri var.
Buna "İkrar cemi" diyorlar.
Anne ve babası alevi olan gençler...
Bu cemde evlenip alevi oluyorlar.
Gerçi bu adetler çok eski.
Bugün buna uyan çok az alevi var.
- DEVAM EDECEK-