Bilişim hukuku...

Bu hafta sizlere 21. yüzyılın ilk çeyreğinde hayatımıza yerleşen internet, bilgisayarlar ve cep telefonlarının yaygınlaşmasıyla karşımıza çıkmaya başlayan ve giderek artan bir sorun haline gelen bilişimden ve hukukundan bahsedeceğim.

Giderek gelişen ve ilerleyen teknoloji sayesinde insanlar arasında çok yakın etkileşimlerin olduğu gerçeğinden yola çıkılarak bilişim hukuku düzenlemelerine gidilmiştir. Genellikle insanlar ekonomik, sosyal ve teknik anlamda kullandıkları elektronik sistemlere yüklenen bilgileri koruma altına alma amacı güderler. Bunun en bilinen örnekleri internet aleminde yaşanmaktadır ve doğal olarak beraberinde bazı zorlukları da getirmektedir. Toplanan bilgiler elektronik ortamda toplanıp saklanırlar ve bu da onların kişisel hakları arasında yer alır. Oluşan ihtilafların çözüme kavuşturulması için hukukun devreye girmesi kaçınılmazdır. Bilimin tek dayanağı olan bilgi akışı, onun saklanması, gerektiği zaman kullanılması için günümüzün gelişen teknolojisi pek çok imkanlar sunmaktadır. Bilgisayarlar bu verileri toplayıp saklamakta ve gerektiğinde de kullanmakta en temel araçlardır.

Kişilerin bir birleri ile iletişim kurarken kullandıkları ve etkileşim yaşadıkları ortamlar bilişimin temelini oluşturur, karşılıklı olmayla özetlenebilir. Bir kişi bir başkasından bilgi alırken ortaya çıkan öğe bilişimin ta kendisidir ve hukuk ile bu temel öğeler koruma altına alınmışlardır. Örnek olarak en çok kullandığımız ve zaman geçirdiğimiz internet ortamını verebiliriz, bu sayede hemen herkes bir birleri ile paylaşımlar yapmakta, bilgi alış verişinde bulunmakta, iletişim kurmakta ve online alış veriş yapmanın keyfini yaşamaktadırlar. Bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, bilimin esasını oluşturan bilgi akışı elektronik olarak sağlanıyor ve doğal olarak da bazı sorunların yaşanması kaçınılmaz oluyor. Akla ve mantığa uygun şekilde işlenen bilgi ve paylaşımlar, ulaşımı ve aktarımı sırasında bazı kötü niyetli kişilerin elinde istenmeyen sonuçların yaşanmasına da sebep olabiliyor.

İnternet hukuku, ifade özgürlüğü ve gizlilik kavramları bilişim hukukunun temelini oluşturur. Bilgi Teknolojisi Hukuku İnternet Hukuku olarak iki ana başlık altında inceleyebiliriz bilişim hukukunu. Bilgi Teknolojisi Hukuku, bilgisayar programlarının nasıl dağıtılacağı konusundaki hükümlerle dijital hale getirilmiş olan bilgi hükümlerini içerir. Bilgi paylaşımları ve alış verişleri sırasında bilginin korunmasını ve e-ticaret dediğimiz online alış verişlerdeki düzenlemeleri kapsamı altına alır bilişim hukuku. İnternet hukukuna gelirsek, internet kullanımı sırasında oluşan hukuki meseleleri işler. İnternet kullanımı, ifade özgürlüğü ve güvenlik konularında da her zaman hukuk çerçevesinde alınan kurallarla belirlenmektedir. Olası sorunların çözüme kavuşturulması için yine bilişim hukukundan destek istenir.

BİLİŞİM SUÇLARI

Birleşmiş Milletler Komisyonu ve Avrupa Birliği ortak olarak yayınladıkları bir raporda bilişim suçlarını 6 ana maddede incelemişlerdir. Buna göre;
1- Bilgisayar sistemleri ile sağlanan erişimlere yetki olmadan ulaşım sağlama ve dinleme,
2- Bilgisayarları sabote etmek,
3- Bilgisayara aracılığı ile başkalarını dolandırmak,
4- Yine bilgisayarı kullanarak sahtekarlık yapmak,
5- Yasal açıdan korunan bir yazılımı, izin almadan deşifre etmek ve kullanmak,
6- Diğer suç unsurları ki bunları da alt başlıklar vererek öğrenebiliriz;
a- Yasaların uygun bulmadığı yayınlar,
b- Pornografik yayınlar,
c- Hakaret içeren kötü paylaşımlar.

Kısaca bilişim hukuku için sayısal bilginin paylaşımı sırasında olabilecek tüm sorunlarla ilgilenen hukuk dalıdır denilebilir. Bilişim sistemleri ve ağları olarak bilinen yayın organlarında ve özellikle de internette kullanılan tüm ilişkiler bilişim hukukunun ilgi alanına girer. Bu konulardaki hak ve hukuk bilişim hukuku tarafından düzenleme altına alınır. Bilinen diğer hukuk dallarının hemen hepsinin bilişim hukuku ile doğrudan doğruya ilişkisi vardır. Geleceğin en bilinen ve en çok kullanılan hukuk alanlarından biri olmaya adaydır bilişim hukuku. Elektronik alanda oluşan suçlar, elektronik imzalar ve sözleşmeler konusunda gereken adımlar atılmamış olmakla birlikte bu güne kadar çok fazla sorun yaşanmadığı da bir gerçektir. Ama tüm bu olasılıkların bir gün gelip de gerçekleşmesi halinde bilişim hukukuna çok iş düşeceğine de kesin gözüyle bakılıyor. İnternette en çok bilinen kişisel verilerin paylaşımı sırasında ele geçirilecek olan bir çok bilgi kişisel hayata tecavüz olarak nitelendirilmektedir ve Türk Ceza Kanununda özel hayata dair işlenen suçlar kapsamında düzenlenmiştir. 135 ve 136.maddeler gereğince bu fiiller suç olarak belirtilmiş ve cezai yaptırımlar bilişim hukuku çerçevesinde uygulanmaktadır. Zira suç eylemi internet üzerinden işlenmiştir ve bilişim hukukun ilgi alanına girmektedir. Ayrıca insanlar oturdukları yerden internet üzerinden online alış veriş yaparken bazı kredi kartı bilgilerini de karşı tarafa vermek zorunda kalıyorlar ve eğer bu bilgiler kötü niyetli kişilerin eline geçerse sorun yaşanması kaçınılmaz oluyor. Bilişim hukuku bu konuya da parmak basacak maddeler içermektedir.

Bu haftalık da sizlere bilişim hukuku ile ilgili aktarımlarda bulunmaya çalıştım, yeni yazımda görüşünceye dek hoşça kalın...