Lüks ‘köylere’ şehir gibi vergi

TBMM’nin tatil öncesi kabul ettiği son torba yasa ile 2004 tarihli büyükşehir belediyelerinin il sınırını belirleyen yasa kapsamında köy tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürülen yerlere, 2012’de yapılan düzenlemeyle tanınan ve süresi son olarak 31 Aralık 2022’ye kadar uzatılan emlak vergisi muafiyeti ile Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve katılım paylarına ilişkin istisnalara son verildi.
Son dakikada eklendi
 
Varlık Barışı’nın süresini de uzatan son torba yasanın TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmelerinde, AK Parti ve MHP’nin ortak önergesiyle düzenlemeye önemli bir rötuş yapıldı. İki partinin kabul edilen ortak önergesi ile yasaya yeni bir madde eklendi. AK Parti kurmaylarının verdiği bilgiye göre eklenen bu madde ile İstanbul ve Ankara başta olmak üzere 2004’te kabul edilen Büyükşehir Yasası kapsamında köyden mahalleye dönüştürülen, ancak geçen süre içinde lüks yapılaşmaya gidilen yerlere tanınan vergi muafiyet ve istisnaları kaldırıldı.
 
‘Haksızlık giderildi’
 
Parti kurmayları, eskiden köy statüsünde olup mahalleye dönüştürülen İstanbul Zekeriyaköy, Demirciköy, Uskumruköy, Kilyos, Ankara Ümitköy, Alacaatlı gibi yerlerin şu anda bulundukları şehirlerde en yüksek emlak değerine sahip yerler olduğunu, buralarda milyon dolarlık villalar bulunduğunu belirterek, “Dar gelirli vatandaşlarımız vergilerini öderken, sırf eskiden köy olmasına karşın şimdi lüks yerleşim alanlarına dönenen mahallelere muafiyetin sürdürülmesi haksızlıktı. Bu haksızlık giderildi” dediler.
 
2004 tarihli Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile İstanbul ve Kocaeli’nde büyükşehir belediye sınırını ilk mülki sınırı olarak belirlenmiş. Diğer büyükşehirlerden nüfusu 1 milyona kadar olanlarda valilik binasını merkez kabul ederek yarı çapı 20 kilometre, nüfusu 1 milyondan 2 milyona kadar olan yerlerde yarıçapı 30 kilometre, nüfusu 2 milyondan fazla olan yerlerde de yarıçapı 50 kilometre olan dairenin sınırı büyükşehir belediye sınırı kabul edilip, bu sınırlar içinde kalan köylerin tüzel kişiliğini sona erdirilerek mahalleye dönüştürülmüştü.
 
2012’de kabul edilen, büyükşehir sayısını 30’a yükselten ve 27 yeni ilçe kurulmasını öngören kanun ile ise yeni kurulan büyükşehirlerde tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürülen yerlerden 2019’a kadar emlak vergisi muafiyeti ve su faturalarında indirim getirilmişti. Aynı yasa ile 2004 tarihli yasa kapsamında köyden mahalle dönüştürülen yerlerin de bu muafiyetlerden yararlanması öngörülmüştü.
 
Şehirleştiler
 
Önergenin gerekçesinde, düzenlemenin amacı şöyle ifade edildi:“Köyden mahalleye dönüşen yerlere 6360 sayılı Kanun’un geçici 1. maddesinin 15. fıkrası uyarınca bazı vergi, harç, katılım payı, ücretlere ilişkin muafiyet getirilmiştir. Bu hüküm kapsamına 5216 sayılı Kanun’da köyden mahalleye dönüşen yerler de dahil edilmiştir. Ancak aradan geçen zaman içerisinde 5216 sayılı Kanun’un geçici 2. maddesinin kapsamında bulunan bu yerler şehirleşmesini tamamlamıştır. Önerge ile bu yerler için 6360 sayılı Kanun’un geçici 1. maddesinin 15. fıkrası uygulamasının sona erdirilmesi amaçlanmaktadır.”