Alanyalı mühendis Ahmet Dalabasmaz yaptı

'Önceliğim ülkeme hizmet' diyen Alanyalı mühendis Dalabasmaz, 'doku kültürü' ile yetiştirdiği kivi fidanlarıyla isteyenler için bahçe kuruyor

Erkan UYSAL
ALANYALI
Ziraat Mühendisi Ahmet Dalabasmaz, doku kültürüyle yetiştirdiği kivilerin yüzde 40 daha iri ve daha lezzetli olduğu söyledi. İlk ekimlerine geçen yıl başladığını belirten Dalabasmaz, Alanya'nın bazı mahalle ve yaylalarında kivi üretiminin yaygınlaştığını ifade etti. Dalabasmaz, kivinin tarım ilacı gerektirmeyen bir ürün olduğunu da kaydetti. Öncelikli amacının ülkeye hizmet olduğunun altını çizen Dalabasmaz, "Doku kültürüyle kivi fidanlarını yetiştiriyorum. Geçen yıl 20-30 Eylül tarihleri arasında kivinin ilk ekimlerini yaptık ve fidanlarını yetiştirdik. Topraklarını, saksılarını 6 ay önceden hazırladık. Saksıların içerisinde materyal olarak toprak, torf, kokopit, laonordid denilen toprak düzenleyici kullandım. Toprakları daha önceden hazırladım ve tahlilini yaptım. Toprağın değerini kiviye uygun olan pH değeri 6.3'e çektim. Kivinin de iklim ve yetişme ortamını da sağladım" dedi.
'TEK AMAÇ SAĞLIKLI NESİL ALMA'
Doku kültürünün tohumla ve dölleşmeyle geldiği için diğer fidanlardan farklılık arz ettiğine dikkati çeken Dalabasmaz, "Tohum aynı evlat gibidir. Anne ve babalarla evlatlarının bazen kan grupları bile birbirini tutmaz. İnsanlar ve hayvanlarda da olduğu gibi tohumlar da genetik rahatsızlıklar taşır. Burada doku kültüründeki ana amaç, sağlıklı fidanın incelenip analizinin yapılması ve kendi özsuyundan bağ dokuları çimlendirmek. Yani sağlıklı fidandan nesil devam ettirme. Dölleşmeyi ortadan kaldırarak sağlıklı nesil alma. Tek amaç bu" diye konuştu.
'DOKU KÜLTÜRÜNDE KÖK SİSTEMİ SONSUZ'
Doku kültürüyle yetişen kivinin daha fazla ürün verdiğini belirten Dalabasmaz, "Diğer özelliği de tohum anaçlarında çok güçlü kökü yakalayamazsınız. Örneğin piyasada çelikleme dediğimiz daldan köklendirme yapılıyor. Bu bir yerde yalancı köktür. Doku kültürünün ana amacı bitkiyi hastalıklardan arı hale getirmek. İkinci amacı bağ dokusu olduğu için çok güçlü bir kök yapısı sağlaması. Bitkinin motoru da kök. Kökten almış olduğu besinler bitkiyi besleyecek. Ayrıca meyveyi kök besleyecek. Güçlü kökü yakalayabilmeli. Her cinsin tohumları çimlendirilmiyor. Tamuri adlı bir cins var. Bruno isimli bir cins de var. Bruno cinsinin tohumlarını çimlendirdikten sonra bunlar yabani oluyor. Tekrar aşılama sistemiyle yine en ideal cins olan Hayvard cinsiyle bunları aşılarız. Bir yaşındaki fidanları aşılarız. Bunda da amaç güçlü tohum kökünü yakalamak. Çelikleme kökte tüm istasyonlarda fidanın ömrü 7-9 yıl arasında. Doku kültüründe kök sistemi çok güçlü, sonsuz. Gücünü yenemezsiniz. Yılan gibi çoğalıp gidiyor. Güçlü bir kök sistemini yakalamak mümkün" ifadelerini kullandı.
'DAHA İRİ MEYVELER ELDE EDİYORSUNUZ'
Alanya'da bazı bölgelerde kivi üretiminin hızla yaygınlaştığını aktaran Dalabasmaz, "Türktaş bölgesi yavaş yavaş kiviye yöneliyor. Bana göre Mahmutseydi bölgesi çok iyi olur. Demirtaş kivi üretiminde hızlı gidiyor. Gedevet ve Türbelinas Yaylası ile Dereköy Mahallesi üretim konusunda ileri gitti. Güzel bahçeler kuruldu. Doku kültürü bu ülkede yeni yayılıyor. Ben de ülkeye bu hizmette bulunmak için yurtdışından kivi fidanlarını getirdim. Şu anda üretimini de yapıyorum. Ortalama ağırlığı 60-80 gram olan kiviyle doku kültürüyle yetişmiş olanı koyduğunuz zaman yüzde 40 daha iri, güçlü meyve elde ediyorsunuz. Bitkinin tadı ve aroması çok daha güçlü. Bunun sebebi topraktan çok daha güzel mineralleri alması. Doku kültürünün kökü güçlü, tohum anacında da güçlü kökler olduğu için toprağın kirecine, pH'ının yüksekliğine, birçok mantarlara ve bakteriyel rahatsızlıklara tahammülü üst seviyede" dedi.
'SICAKLARA KARŞI PÜSKÜRTME YAPILABİLİR'
Kivinin sahil bölgelerinde de yetiştiğini vurgulayan Dalabasmaz, "Kivi tabandan suyu çeker ve yapraklarından suyu buharlaştırır. Gelişme sistemi bu. Biz buna 'bitkinin terlemesi' deriz. Bitki terledikçe gelişir. Burada aşırı sıcaklarda nemin bazı bölgelerde örneğin Akdeniz üzerinden gelen çöl sıcakları yapraklarda kavurucu etkiye neden oluyor. Bunu önlemek için gölgeleme yapıyoruz. Bunun yanında püskürtme yöntemiyle yaprağın üzerine su verilebilir" diye konuştu.
'İRAN FİDAN ÇEKİP ÜRÜNÜ BİZE SATIYOR'
Türkiye'ye gelen kivinin yüzde 80'inin İran'dan ithal edildiğini ve bunun üzücü olduğunu kaydeden Dalabasmaz, "Geçtiğimiz günlerde bir seminer için Mersin'e gittim. Mersin'de TIR'lara 130 bin kivi yüklenmişti. 350 bin kivinin gideceğini öğrendim. Haldeki komisyonculardan bir şey öğrendim. Buna da son derece üzüldüm. Türkiye'ye gelen kivinin yüzde 80'inin İran'dan geldiğini öğrendim. Bu şekilde İran, Türkiye'den fidan çekiyor, mahsulünü de bize satıyor. Dünyanın en güzel iklimindeyiz. Bu üzücü bir şey" ifadelerini kullandı.
'KİVİDE TARIM İLACI KULLANILMIYOR'
"Kivide herhangi bir tarım ilacı kullanamazsınız" diyen Dalabasmaz, sözlerini şöyle tamamladı: "Sadece gübrelemeye, toprağın pH değerine, tuzluluğuna dikkat edeceksiniz. Toprağın 6-6.5 arası son derece ideal. Toprağın nemi de çok iyi takip edilmeli. Kivi hayvan gübresini çok sever. Aşırı kimyasal gübre istemez. Tarım ilacı kullanılmayan bir ürün. İyi budanamayan bir yerlerde bazen pamuklu bit denilen bir zararlı konukçuluk yapabiliyor. Organik fosforlu bir ilaçla bunu halledebilirsiniz. Bu da çok görülen bir şey değil. Yetiştirdiğim fidanlardan dostlarıma bahçe kuruyorum. Bu benim memleketime bir hizmet. Onur, şeref duyarak yaptığım bir görev. Benim için ticari kaygı çok sonra gelir.  İsteyenler bana 0535 418 18 38 numaralı telefondan ulaşabilir."

30 Nis 2017 - 22:01 - Gündem


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Yeni Alanya Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Yeni Alanya Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Yeni Alanya Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Yeni Alanya Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.


Çorum Haber