Antalya bölgesi havacılık gelişimi

TURİZM

faaliyetlerinin çok yoğun olduğu bir bölgede yaşıyoruz. Sadece uluslararası değil, tüm turizm faaliyetlerinin olmazsa olmazı kolay ulaşım imkânı yerine göre uçak veya hızlı tren ile sağlanabiliyor. Bölgemizde henüz demiryolu ulaşımı olmadığı için turizm faaliyetlerinin gelişmesi ve sürdürebilirliği için hava ulaşımı kaçınılmaz bir zorunluluk. Özellikle Avrupa ülkelerinden gelen turistler için zaten tek ulaşım şekli. Turizm işletmecileri daha çok müşteri (yani misafir) için uğraş gösterirken, havayolu şirketleri de çok sayıda ancak doluluk oranı yüksek sefer beklentisi içinde olacaklardır. İki taraf her yönden birbirine bağımlı ve bu bir kazan/kazan durumu.

Turizm ve havacılık konularındaki çalışmalarını her geçen gün arttırmakta olan Alanya Hamdullah Emin Paşa (AHEP) Üniversitesi, bölgemizdeki turizm ve havacılık konularını ele almak üzere 8 Aralık'ta geniş katılımlı bir panel düzenledi. Benim moderatörlüğümde gerçekleşen panelde Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ) Genel Müdürlüğü Antalya Havalimanı Başmüdürlüğü, ICF Antalya Havalimanı Genel Müdürlüğü, TAV Alanya-Gazipaşa Havalimanı İşletme Koordinatörlüğü, Antalya Havayolu İşletmecileri Komitesi (AOC), Corendon Havayolları, SunExpress Havayolları ve Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) üst düzey yetkilileri konuşmacı olarak yer aldılar.

Panel ile bölgemiz turizm ve havacılık kuruluşlarının bir araya getirilerek paydaşlar arası iletişime katkı sağlanmasının

yanısıra mevcut sorun veya darboğazlarında tartışılarak sürdürülebilir gelişme için yapılması gerekenlerin belirlenmesi hedeflenmişti. Tabiki, birçok konunun bir panel veya toplantı ile çözümlenmesi mümkün değil. Bu tür bir araya gelmeler ve çalışmalar sonuç alınana kadar devam etmek zorunda.

Bu yazımda, 'Uluslararası Sivil Havacılık Günü' vesilesiyle gerçekleştirilen panelde öne çıkan konuları –farklı bakış açıları dâhil- siz değerli okuyucular için özetlemek istedim. Bölgemizde büyük bir nüfus –bu yazıyı okuyan birçoğunuz- turizm bağlantılı faaliyetlerde çalışıyorsunuz. Sürdürülebilir gelişme için neler yapılıyor, neler düşünülüyor, bilmenizi istedim.

Açılış konuşmalarında, Alanya Kaymakamı Hasan Tanrıseven, 'Antalya ve Alanya-Gazipaşa havalimanlarının birbirini rakip olarak görülmemesi gerektiğine, bölgede yeni havalimanlarına dahi ihtiyaç olduğuna' dikkat çekti. AHEP Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erol Sayın da, AHEP Üniversitesi olarak bölgede turizm ve havacılık konusundaki tüm çalışmalara sistem yaklaşımı ve sinerji ilkesi çerçevesinde katkı sağlamaya hazır olduklarını belirtti.

Panel konuşmalarına gelince öncelikle şunu belirtmem gerekiyor. Antalya ve Alanya-Gazipaşa havalimanlarının mülkiyeti DHMİ Genel Müdürlüğü’nde. Her iki havalimanı da DHMİ tarafından 'Yap-İşlet-Devret' modeli kapsamında işletmeleri özel sektöre devredilmiş bulunuyor. Antalya’da ICF Havalimanları, (IC İçtaş-Fraport Ortaklığı) havalimanı terminallerini işletiyor. Alanya-Gazipaşa'da ise TAV Havalimanları havalimanının tamamını işletiyor. 2014 Kasım sonu itibariyle, Antalya Havalimanı 27,6 milyon yolcuya, Alanya-Gazipaşa Havalimanı da 703 binden fazla yolcuya hizmet verdi. Antalya, İstanbul’dan sonra en çok havayolu yolcusuna hizmet verilen ilimiz. Antalya Havalimanı, hizmet verilen yolcu sıralamasında Avrupa’da 13’üncü, dünyada 58’inci sırada.

Pik günlerde, günde bin uçak ve 200 bine yakın yolcunun geliş-gidiş yaptığı Antalya Havalimanı, kısa ve orta dönem beklentilerini karşılayacak kapasitede. Ülkemizin iniş-kalkışlar için ayni zamanda kullanılabilen 2 paralel pistine sahip tek havalimanı olan Antalya’nın daha uzun yıllar uçak trafiğini karşılayabileceği belirtiliyor. Terminaller de şu an için yeterli. Pik günlerdeki ve saatlerdeki geçici sıkışıklar her turizm havalimanında rastlanan olağan durumlar. ICF, her yıl gereken önlemleri zaten alıyor. Havalimanı yapısı, terminal tesisleri kapasitesini arttırmaya müsait ancak, eğer gerekirse 3’üncü bir pist yapma imkânı, çevredeki yapılaşma nedeniyle maalesef kalmamış durumda.

Alanya-Gazipaşa Havalimanı’na gelince, havalimanı, Anamur, Alanya, Kargıcak, Kestel, Payallar, Avsallar, Okurcalar, Kızılağaç ve Side bölgelerine hizmet veriyor. Terminal tesisleri yıl içinde yenilenmiş, kapasite arttırılmıştı. Pist uzatma çalışmaları da sürüyor. Panelde, hedef yolcu sayısı birkaç kez gündeme geldi. 2 ile 3 milyon yolcu beklentisi var. Havalimanının yerleşik olduğu alan bağlamında iniş-kalkışların sadece deniz yönünden yapılabilmesi, kötü hava şartları –özellikle arka rüzgar– nedeniyle kısıtlı kullanım, bunların hepsi konuşuldu. Hatta ikinci bir pistin yapılabilirliği dahi sorgulandı. Kaymakam Tanrıseven'in de belirttiği gibi, Alanya-Gazipaşa Havalimanı'nı hiçbir zaman Antalya Havalimanı için rakip görmemek lazım. Bu zaten mümkün değil. İstanbul’da olduğu gibi (Atatürk ve Sabiha Gökçen havalimanları) birçok Avrupa şehrinde birden fazla havalimanı olduğunu biliyoruz. Misafirlerimiz ortalama 2 buçuk-3 saatlik uçak yolculuğundan sonra bir an önce kalacakları tesislere geçmek istiyor. Bazen bu süre 2-3 saati buluyor. İşte, Alanya-Gazipaşa burada devreye giriyor. Antalya’nın doğusunda konaklayacaklar için etkin bir seçenek oluşturuyor. Sonuçta, bu havalimanı mümkün olduğunca aktif kullanılmalı, geliştirilebildiği kadar geliştirmeli. Zaman gelecek, başka havalimanlarına da ihtiyaç olacak. Deniz üzerine havalimanı yapılması dahi düşünülmeli.

Turizm cephesine gelince –burada ALTİD Başkanı Burhan Sili’nin konuşmasından alıntılar yapıyorum– "2014 yılında Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı bir önceki yılın ayni dönemine oranla yüzde 5,57 artışla 33,5 milyon. İlk sıralarda, Rusya Federasyonu, Almanya ve Hollanda yer alıyor. Bu üç ülkenin tüm gelenler içindeki payı yüzde 40’ıncı, gelişlerde paket tur kullanım oranı da yüzde 60’lar mertebesinde. Antalya’da 470 bin, Alanya’da ise 125 bin yatak kapasitesi var. Antalya ve Alanya pazar çeşitliliği ve özellikle de paket turlarda çok önemli bir merkez. Türkiye toplamı içinde yüzde 11.86 yatak kapasite payına sahip Alanya yılda 4 milyona yakın misafir ağırlıyor. Turizm faaliyetleri bölgemiz ekonomik gelişimini tetikleyen en önemli faaliyetler bütünü. Bunda herkes mutabık. Sadece sağlanan gelir değil, yaratılan iş imkânları ve iş gücü de çok önemli. Havayolu ulaşımındaki gelişme, daha çok dış merkeze uçuş yapılması turizme önemli katkı sağlamakta. Turizm ve hava yolu sektörü arasında çok sıkı bir işbirliği var. Beraberce gelişmeleri lazım. Sorun, bölgedeki turizm faaliyetlerinin (deniz-kum-güneş turizmi) sadece yaz aylarıyla kısıtlı kalması. Kışın mevcut tesislerin en fazla yüzde 15’i açık kalıyor. Kış turizmi arttırılmalı. Spor (özellikle doğa sporları ve golf), sağlık, kongre, kültür, engelli turizmi geliştirilmeli. Ortak projeler oluşturulmalı. Turizm işletmeleri açısından kış aylarına vergi yükünün de (örneğin SGK) azaltılması gerekli.

Panele katılan havayolu şirketleri temsilcilerinin görüşleri ise şu şekildeydi. Havayolu işletme maliyetleri oldukça yüksek. Yakıt fiyatlarındaki dalgalanmalar büyük risk teşkil ediyor. Yakıt fiyatları birkaç aydır düşük seviyede, bu durum devam ederse bilet ücretlerinde indirimler söz konusu olabilir (Ancak bunun için dolar/euro paritesinde de önemli değişiklik olmaması lazım). Antalya bölgesi turist ağırlıklı yolcuya sahip. Paket turla ile gelenler çoğunlukta. Tur operatörlerinin düzenlemeleri çok önemli.

Diğer yandan, havacılıkta çevreye saygı öncelikli konulardan. Daha az yakıt tüketen, daha sessiz yeni nesil uçakların kullanılması gerekiyor. Bu da uzun dönemde maliyet düşüklüğü sağlasa da ilk yatırım maliyetlerinde havayolu şirketleri için yüklü ödemeler gerektiriyor. Sürdürülebilirliğin sağlanması şart. Yolcu gelişi sürekli olmalı. Mevcut pazar payları korunmalı, arttırılmalı. Sadece yaz turizmi ile kısıtlı kalınmamalı, yolcu/turist gelişi mümkün olduğunca diğer aylara da kaydırılmalı.

Havayolu şirketlerinin, havalimanı ve terminal işletmelerine yönelik beklentileri de var. Altyapı yatırımları gelişimlere paralellik sağlamalı, gecikme olmamalı. Yolcu uçağa binmeden önce havalimanını görüyor ve ilk izlenimlerini ediniyor.

Havalimanlarımız, terminallerimiz mevcut gelişimlerini devam ettirmeli. Havayollarına daha fazla sefer yapmayı cesaretlendirici teşvikler sağlanmalı. Özellikle tarifeli seferler desteklenmeli. Tanıtım işi sadece turizm/havayolu şirketlerine bırakılmamalı. Avrupa’da ve diğer ülkelerde devlet destekli tanıtma faaliyetleri arttırılmalı. Yaz sezonu dışında, havalimanı/terminal ücretlerinde -örneğin yolcu hizmet ücretlerinde – indirime gidilmeli.

Havayolu şirketlerinin önem verdiği bir diğer konu, sektör işbirliği. Hizmet alınan havalimanı/terminal-yer hizmetleri, ikram, bakım gibi kuruluşların yanısıra, devlet kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve üniversiteler ile yakın işbirlikleri geliştirilmesini gerekli görüyor ve destekliyor. Hızla artan uçak/yolcu trafiği beraberinde kalifiye personel ihtiyacını da getirdi. Bu konuda üniversitelere önemli görev düşüyor. Gündeme getirilen bir diğer konu da Kazakistan’a Türk şirketlerinin sefer yapamaması. Kazakistan tarafından, kendi havayolu şirketlerini korumak amacıyla başlatılan bu uygulama bazı şirketlerimize önemli zarar verdi. Bu kesinlikle ayni coğrafyadaki diğer ülkelere örnek olmamalı. Devlet kurumları bu konudaki girişimlerini arttırmalı.

Panelde konuşulanları sizler için mümkün olduğunca kısa ve anlaşılır bir şekilde özetlemeye çalıştım. Bence en önemli konular şöyle:

- Bölge ekonomisi gelişiminde turizm çok önemli. Turizm ve havayolu taşımacılığı beraberce gelişmeli. Havalimanları artmakta olan uçak ve yolcu trafiğini karşılamada darboğaz yaşamamalı. Önceden önlem alınmalı.

- Alanya-Gazipaşa Havalimanı bölge için çok önemli. Daha fazla uçak ve yolcu trafiğine hizmet verecek kapasitede geliştirilmeli.

- Havalimanları ve konaklama tesisleri arasındaki ulaşım alt yapısı güçlendirilmeli. Bölgenin raylı sisteme olan ihtiyacı daha fazla gecikilmeden sağlanmalı.

- Kış turizmi geliştirilmeli. Bunun için geniş kapsamlı çalışmalar, projeler gerekli üniversiteler bu çalışmaların içinde yer almalı. Devlet desteği de sağlanmalı.

- Kış aylarında havayolu şirketlerine hizmet ücretlerinde indirimler yapılmalı. Özellikle tarifeli uçuş sayısı arttırımı desteklenmeli.

- Turizm ve havacılık sektörünün ihtiyacı olan kalifiye personel için sektör ihtiyaçları ve beklentileri dikkate alınmalı, eğitimde kalite sağlanmalı.

Bu AHEP Üniversitesi'nde ilk havacılık panelimizdi. Biz Alanya başta olmak üzere bölgemizin turizm ve havacılık alanında daha da gelişmesi için gereken her çalışma ve proje içinde yer almayı isteyen, arzulayan bir üniversiteyiz. Aslında bu bizim varlık sebebimiz. Yapılacaklar çok, azmedilirse yapılır ancak, doğru yönlendirme ile tüm tarafların katkısı ve de uyumu gerekli. Haftaya görüşmek üzere….

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Yıldırım Saldıraner - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Yeni Alanya Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Yeni Alanya Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Yeni Alanya Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Yeni Alanya Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.



Anket Alanya Belediye Başkanlığı anketi - Alanya'nın nabzını tutuyoruz! Siz kime oy verirdiniz?
Tüm anketler

Çorum Haber